Jaargang 67 Nummer 1

Pokrof 4 goed. Er komen weinig mensen en er is nauwe- lijks een koor. Ook de Drie-eenheid-kathedraal van Pskov loopt als parochie eigenlijk slecht. Het platteland loopt leeg. De kerken daar blij- ven leeg achter “als de lege flessen, die een dronkaard achter laat. Het is overduidelijk dat er te veel kerken heropend zijn”, zei een pries- ter mij. De belangstelling van jongeren voor de kerk neemt af. De nieuwe metropoliet lijkt zich van dat alles bewust. Hij wil dat er meer onder- wijs, voorlichting en catechese komt. Hij vindt dat volwassenen voor hun doop eerst catechese moeten ontvangen. Hij heeft daarom in de ka- thedraal een aantal nieuwe priesters benoemd, die dat moeten vormgeven. Hij heeft een ‘gees- telijke academie’ voor leken opgericht en aan de pedagogische universiteit van Pskov wordt nu ook het vak godsdienst onderwezen. Het viel mij ook op dat in veel parochies de kerkelij- ke winkeltjes er beter uitzagen. Er lag meer in- teressante literatuur, met het eigen boek van de metropoliet natuurlijk op een prominente plaats. VaderArtemi Voor sommige priesters heeft de komst vanme- tropoliet Tichon grote gevolgen gehad. Vader Artemi ken ik al vijftien jaar. Hij is twintig jaar priester geweest in het dorpje Gorbunovo Gorá, buiten Pskov aan de grens met Letland. Hij werd verrast door een telefoontje van de nieuwe metropoliet zelf, terwijl hij ergens in eenwinkel stond. Die vroeg hemomnaar Pskov te komen, priester te worden in de kathedraal en les te gaan geven op de pedagogische univer- siteit. Dat is in kerkelijk Pskov een revolutie: een metropoliet die priesters zelf benadert en zich minder laat voorstaan op zijn hoge positie. Vader Artemi houdt van zijn dorp en heeft niet onmiddellijk ja gezegd. De dorpelingen dragen hem op handen. Maar de metropoliet belde nog een keer. Vader Artemi zegt: “Hij heeft mij niet gedwongen om naar Pskov te gaan, maar wel sterk aangedrongen. Ik heb uiteindelijk ge- dacht: misschien is dit de wil van God, en heb toegezegd.” Hij had mij al een keer eerder ge- zegd: “Wij weten niet precies wat de wil van God is. Daarom moeten we ons behelpen met de wil van de bisschop.” Met hulp van de bisschop lukte het om snel een driekamerflat te vinden in Pskov en om de vier kinderen op een school te krijgen. Ik bezocht hen dus nu niet meer in de oude houten pasto- rie in een dorp, maar in een nieuwe flat in de stad. De oudste dochter heeft op school al een prijs gehaald. Ze was in 2019 de beste leerling voor literatuur van heel de stad. Vader Artemi en zijn vrouw missen het dorp wel. “Onze pa- rochie daar was een soort gezin. De deur van de pastorie stond altijd open”, zegt matoesjka Ludmílla. Aan de andere kant is de sfeer in een stad voor deze twee heel intellectuele mensen toch ook meer inspirerend dan het dorp. Ze hebben het nu ineens veel drukker. Vader Arte- mi vertelde over de lessen die hij nu geeft, het volgende: “Veel katechese in Rusland wordt heel formeel of heel populistisch gegeven. Maar het moet uit het hart komen. Anders overtuigt het de men- sen niet.” Er is geen nieuwe priester benoemd in het dorp. Vader Artemi keert zo nu en dan terug om de liturgie te vieren. Problemen Ik hoorde ook wel vragen bij het optreden van de nieuwe metropoliet. Pskov is volgens sommigen voor hem te klein. Pskov is maar “een moeras”, schijnt hij gezegd te hebben. Zijn ambities reiken verder. Een ander punt is dat de nieu- Konstantin Obozjni, kerkhistoricus (Foto: P. Baars).