Jaargang 66 Nummer 5

Pokrof 1 1 opkwam voor andere gevangenen. Wij zijn enorm teleurgesteld dat van hem twee voorwerpen als ver- dacht in beslag zijn genomen: een zelfgemaakte poster met een tekst van aartspriester Aleksandr Men, ‘Wij roepen op tot barmhartigheid’, en een oproep tot uitwisseling van gevangenen met Oekraïne. 29 Jaar na de moord op vader Aleksandr, waarvan het onderzoek nooit tot conclusies heeft geleid, zijn deze woorden nog steeds van belang. Ze klinken als een les voor onze verbitterde en verdeel- de samenleving. De uitwisseling van gevangenen tussen Rusland en Oekraïne heeft inmiddels na de arrestatie van en het proces tegen Kotov plaatsge- vonden. Het werd eenstemmig door de Russisch- orthodoxe Kerk ondersteund. Het is dus belachelijk een oproep tot die gevangenenruil te beschouwen als een illegale actie. We zijn ontstemd over de weigering van de recht- bank om een video bij de zaak te betrekken, die Konstantin Kotovs onschuld bewijst en die de ver- klaringen van de politieofficieren tegenspreekt, die alleen elkaar napraten. We herinneren iedereen, die een getuigenis heeft afgelegd en een getuigenis zal afleggen in deze en andere strafzaken aan de Heilige Schrift: ‘Een onbetrouwbare getuige blijft niet ongestraft. Wie leugens verspreidt, zal omko- men’ (Spreuken 19, 9) Wij hopen dat de arrestanten, die nog wachten op hun proces, niet beschuldigd worden van geweld, dat ze gezuiverd worden van alle aanklachten en snel worden vrijgelaten (met name Aleksej Minyailo, een Orthodoxe gelovige, die actief is in sociaal werk en liefdadigheid). Wij veroordelen vol- strekt elke vorm van gebruik van geweld, zowel door demonstranten als door de autoriteiten, wier taak het is in te staan voor de veiligheid van bur- gers, inclusief van de demonstranten zelf. In de zaak van de veroordeelden in ‘de zaak Moskou’ zijn wij ontstemd, wanneer we de vonnis- sen van het gerechtshof vergelijken met de oordelen over andere veel ernstiger zaken. Wij hebben de overtuiging dat een straf in een goede verhouding moet staan tot de begane overtreding en dat dege- nen die macht uitoefenen een grote verantwoorde- lijkheid dragen. Wanneer ze die verantwoordelijk- heid niet voelen, verandert de rechtspraak in een grap en leidt ze tot massale wanorde. Wij willen uiting geven aan de hoop dat de Russische burgers kunnen leven met vertrouwen in een rechtssysteem, dat rechtvaardig en onpartijdig is, onafhankelijk van de sociale, economische en politieke status van de verdachte of beschuldigde. Het gerechtshof moet de burgers beschermen tegen de willekeur van de uitvoerende macht en de wetge- vende instanties. Anders verandert ze in een instel- ling die alleen decoratief en formalistisch is. We doen een oproep aan mensen met juridische macht, die werken in de instanties die de wet moe- ten handhaven. Velen van u zijn gedoopt in de Orthodoxe kerk en beschouwen zichzelf als gelovi- gen. Juridische procedures moeten niet repressief zijn en niet gebruikt worden om onvrede te onder- drukken. Geweld mag niet met onrechtvaardige wreedheid worden uitgeoefend. Wij uiten onze bezorgdheid dat de vonnissen die zijn uitgesproken meer bedoeld zijn om Russische burgers te intimideren dan om de beschuldigden een rechtvaardig proces te geven. De apostel Paulus verbindt angst met de menselijke toestand van slaven, ‘want gij hebt geen geest van slavernij ontvangen om terug te vallen in vrees, maar de geest van kindschap, waardoor wij uitroepen: Abba, Vader!’ (Romeinen 8, 15) De apostel Johannes schreef: ‘In de liefde bestaat geen vrees, maar de volmaakte liefde bant de vrees uit, want vrees veronderstelt straf.’ (1 Johannes 4,18) Je kunt geen samenleving bouwen van vrije liefdevolle men- sen door middel van intimidatie. We roepen iedereen op te bidden voor de gevange- nen, voor degenen die hun lot in handen hebben, voor Rusland, voor zijn autoriteiten, zijn leger en zijn bevolking. Moge God u allen zegenen met Zijn vrede en de kracht geven om elkaar te respecteren en lief te hebben.” Dan volgen een lang rij namen van priesters en monniken die hebben ondertekend. Het zijn heel verschillende mensen, vaak uit de regio Moskou, maar ook uit de rest van Rusland, Wit- Rusland, Oekraïne en de diaspora. Er zijn geen bisschoppen onder de ondertekenaars. Reacties De ondertekenaars hebben een zeker risico genomen. Hun positie ten opzichte van hun bis- schoppen is zwak. Ze kunnen zo maar wegge- stuurd worden en kunnen dan niet zo makke- lijk een andere baan vinden. De reactie van de landelijke kerkelijke autoriteiten was eerst nogal heftig en paternalistisch, maar daarna meer voorzichtig en meer bureaucratisch. Er is tot nu toe niemand gestraft. Uit een bredere kring kwam bijval, maar ook kritiek. De kritiek