Jaargang 63 Nummer 3

Pokrof 1 0 Bojarinja Morozova en het teken van het kruis In de Russisch-orthodoxe Kerk kwamen serieuze troebelen voor in de 17 e eeuw. Bepaalde groepen Russisch-orthodoxen ‘konden’ niet ‘mee’ met de veranderin- gen, van bovenaf ingevoerd door de officiële kerkleiding met steun van de tsaris- tische staat. Alleen de lofprijzing der liturgie zoals zij die van oudsher kenden, kon orthodox zijn. Deze mensen van het ‘oude geloof’, Oudgelovigen, splitsten zich af van de Orthodoxe staatskerk (1666-‘67) en werden zwaar vervolgd. Over de ernst waarmee de strijd werd gevoerd, die met name ging over de wijze waar- op bepaalde rituelen van de eredienst ja dan nee moesten worden uitgevoerd, kunnen we vol verbazing de schouders ophalen. Feit is dat ruim twee eeuwen later, eind 19 e eeuw, de oude strijd nog altijd aansprekend genoeg was voor een schildering van een strijdvaardige Oudgelovige bojarenvrouw – een kunstwerk dat velen bekend zal overkomen. Peter van den Hoven, zelf kunstschilder alsook schilder van iconen, vertelt een stukje Russische (kerk)geschiedenis aan de hand van dit schilderij. Bojarinja Morozova, schilderij door V. I. Soerikov. I n de Tretjakov-Galerij in Moskou hangt het schilderij van V. I. Soerikov uit 1887. Hij be- hoorde tot de peredvizhniki , de ‘Kameraad- schap van Rondtrekkende Kunsttentoonstellin- gen’ waartoe ook de bekende Russische schilder Ilja Repin behoorde. Typerend voor de kunst van de 19 e eeuw is de his- torieschilderkunst, waarbij gepoogd werd een momentopname te geven van een historische ge- beurtenis. Opkomend nationalisme en roman- tiek drukten tevens hun stempel op deze manier van voorstellen. Zo toont dit schilderij van Soeri-