Jaargang 60 Nummer 4

C hevetogne… In kerkelijk Nederland en België, althans in bepaalde kringen ervan: katholiek, protestant en orthodox, een begrip! Er zijn, naast enige trappisten- en be- nedictijnenabdijen, weinig monnikenkloosters in de Lage Landen die op zoveel belangstelling en goodwill kunnen bogen. Wat vooral aan zijn grote uitstraling bijdraagt is de daar gevierde Byzantijnse liturgie, meestal in de Russisch- Slavische traditie; één zondagochtend in de maand is er een ‘Goddelijke Liturgie’ (eucharis- tie) in het Grieks, met haar zo andere oosterse melodieën. Ook viert men er de romeinse litur- gie, met haar geheel eigen schoonheid in de won- dermooie Latijnse kapel. Want de monnikenge- meenschap van Chevetogne ademt met twee lon- gen: één gedeelte viert voornamelijk de oosterse, het andere voornamelijk de westerse liturgie, maar vaak viert men ook allemaal samen, of de oosterse of de westerse liturgie. Chevetogne…, ook in internationaal orthodoxe kring een begrip. Dat bemerkte ik al toen ik als achttienjarige jongeling in de zomer van 1973 in de skite Daniïleï op de H. Berg Athos belandde en op de warme namiddag aan de praat raakte met enkele orthodoxe lekentheologen uit Thes- saloniki van de beweging Zoï. Ze wezen mij op het bestaan van Chevetogne; ik had er al van gehoord, had de LP (voor wie het niet meer weet: die bakelieten langspeelplaten uit de vorige eeuw) met de liturgie van het Feest van Kruis- verheffing uit Chevetogne grijsgedraaid – Kruis- verheffing is overigens waaraan dit klooster is toegewijd. Chevetogne zelf leerde ik een groot jaar later kennen; sindsdien is het mij persoon- lijk in al die jaren blijven ‘vergezellen’ op mijn weg door het oosters christendom, van een afstand of dichterbij. Dat zal ook voor veel lezers van Pokrof gelden. Ook het tijdschrift Pokrof en zijn uitgever de Katholieke Vereniging voor Oecumene hebben een jarenlange band met dit klooster. En het was dan ook geen toeval dat de jubileumvergadering van het tijdschrift daar afgelopen voorjaar plaatsvond. Chevetogne is sinds 1925 een broedplaats voor oecumene, eerst iets noordelijker in Wallonië gesitueerd, in Amay-sur-Meuse, vanaf 1939 in Chevetogne en vanaf 1990 met de status van abdij. Die oecumene ging niet zonder slag of stoot; Chevetognes stichter Dom Lambert Beau- duin (1873-1960) heeft veel tegenstand onder- vonden, niet in de laatste plaats van de kerkelij- ke top van de rooms-katholieke Kerk van vóór het Tweede Vaticaanse Concilie. Chevetognes oecumene betreft allereerst de orthodoxe Kerken, maar ook de protestantse. Hoeveel met name Nederlandse protestanten met hun dominees hebben niet de weg naar Chevetogne gevonden en daarmee naar de oos- terse tradities van het christendom. ‘Chevetogne’ komt ook buiten zijn kloosterter- rein, met zijn studieuze en oecumenische activi- teiten binnenslands én wereldwijd, met zijn lezingen en last but not least via zijn CD’s met Byzantijns-Slavische zang van zeer hoge kwali- teit. Het is dan ook een bewegelijke en dynami- sche communiteit, bestaande uit vele nationali- teiten van over heel de wereld. De voertaal is er Frans, maar met het relatief grote aantal Vlaamse en Nederlandse monniken door de jaren heen is onze taal er ook duidelijk aanwe- zig. Enkele kernactiviteiten stip ik nog even extra aan. Dat betreft allereerst het Franstalige oecu- menische tijdschrift Irénikon , dat veel informatie over oosterse kerken geeft en een internationale verspreiding kent. Internationaal, dat zijn ook de vele mensen die er de gastvrijheid van het klooster genieten, waarmee de monniken een belangrijk evangelisch en benedictijns ideaal in praktijk brengen. Ja, genoten heeft daar ook de Pokrofredactie. Ze geeft nu via de hier geboden interviews enkele insiders stem, om te vertellen wat Chevetogne voor hen betekent, en wellicht ook voor ons. Leo van Leijsen De abdij van Chevetogne 3 Vooraanzicht van de abdij. Links het hoofdgebouw, rechts de Byzantijnse kerk in Russische stijl. Pokrof