Jaargang 60 Nummer 3

Pokrof 2 2 Op vrijdag 24 mei 2013 vierde het tijdschrift ‘Pokrof. Oosterse christenen, kerken en culturen’ zijn zestigjarig jubileum. Meer dan 60 mensen waren aanwezig in het zonovergoten kasteel Hernen bij Wijchen op het sym- posium bij gelegenheid hiervan. Veel mensen hadden zich al vroeg in de middag naar dit symposium ‘Het mysterie in beeld? Iconen in Oost en West’ begeven. In de zaal was een levensgrote echte Russische icoon geplaatst van Pokrof, de Bescherming van de Moeder Gods. De feestelijke bijeenkomst werd geopend met, wegens de pinkstertijd, het Byzan- tijnse pinksterlied ‘Hemelse koning’, gezongen door koorzangers van de Byzantijnse Kapel te Nijmegen o.l.v. Paul Baars. Middagvoorzitter Geert van Dartel, directeur van de Katholieke Vereniging voor Oecu- mene die sinds 2000 het jubilerende tijdschrift uitgeeft, heette iedereen van harte welkom; hij gaf een korte terugblik in de tijd en leidde daarna telkens de sprekers in. De spits werd afgebeten door Dolf Bruinsma, het langst zittende redac- tielid, die zijn blikken niet alleen richtte op het verleden, maar ook op het heden en de toekomst van Pokrof. Hij benadrukte het oecu- menisch karakter van het tijdschrift, dat tegenwoordig ook tot uiting komt in zijn redactionele samenstel- ling van katholieke, protestantse en orthodoxe leden. Daarnaast onder- streepte hij het belang van nieuwe abonnees voor de continuiteit van Pokrof, nu door grotendeels natuurlijk verloop hun aantal door de jaren heen is geslonken. Feesticonen van Pinksteren Leo van Leijsen, medewerker Oosterse Kerken van de Katholieke Vereniging en redactiesecretaris Pokrof, sprak over iconen in de oos- terse kerken, meer in het bijzonder over de twee feesticonen van het Byzantijnse pinksterfeest: de H. Drie- eenheid en de Nederdaling van de H. Geest. Hij deed dit aan de hand van de bijbelse én liturgische teksten van pinksteren die samen met de betreffende iconen uitdrukken wat de Kerk op dit feest viert. Katholiek Elisabeth Hense, universitair docent spiritualiteit aan de Radboud Universiteit in Nijmegen en dramatur- ge, hield haar lezing over de religieu- ze beeltenis in het westerse katholi- cisme van heden en verleden. Aan de hand van een power-pointpresentatie gaf ze een overzicht van de verhou- ding kunst-(katholiek) geloof in de pre-moderne tijd (kunst in dienst van geloof) en de moderne tijd (kunst en geloof in vaak wederzijdse botsing), om uit te komen bij de huidige, ‘post- moderne’ tijd. Daarin was de verhou- ding tussen de twee veel ontspan- nener en bleek juist kunst vaak vol religieuze thema’s te zijn. Kunst geeft uitdrukking aan het mysterie op een wijze die evenwaardig is aan de ker- kelijke. Elisabeth Hense eindigde haar boeiende betoog met een voorbeeld hiervan door te vertellen, niet over beeldende kunst, maar over toneel- kunst: het ‘Theater der Stille’ in Duitsland, waarbij ze zelf ook actief betrokken is. Dit toneelgezelschap van katholieke acteurs geeft al jaren voorstellingen rond religieuze onder- werpen, b.v. over een preek van Meister Eckhart of een mystiek gedicht van Johannes van het Kruis. Reformatie: genuanceerd beeld Ds Siets Nieuwenhuizen, emeritus- predikant van de Protestantse Kerk in Nederland en zelf bezig zich te bekwamen in het icoonschilderen, hield een voordracht over het beeld in het protestantisme vroeger en nu. Hij begon met de veranderingen in de protestantse eredienst aan de hand van het (veranderde) interieur van het romaanse kerkje in zijn pro- testantse geboortedorp. Daarna keek hij naar een stuk geschiedenis, waar Luther, de Wittenberger radicaal Karlstadt, Calvijn en de Heidelbergse Catechismus voorbijkwamen: als het over de waardering van het beeld ging een genuanceerder tableau dan men wellicht zou kunnen denken. Siets Nieuwenhuis sloot af met de gewijzigde houding ten opzichte van het religieuze beeld in het heden- daagse protestantisme (waar we in Nederland in menig kerkgebouw tegenwoordig wel een icoon kunnen aantreffen) en reflecteerde over de daar langzaam ontwikkelde positieve houding ten opzichte van de religieu- ze beeltenis. Afsluiting symposium Aan het einde hield bisschop Van den Hende uit Rotterdam, binnen de r.k. ZESTIG JAAR POKROF symposium en jubileumgeschenk Pokrofs langst zittende redactielid, dr Dolf Bruinsma, ging in op verle- den, heden en toekomst van ons tijdschrift (Foto: G. van Dartel).