Jaargang 60 Nummer 3

Pokrof 1 3 Visie op en bijdrage van de Rooms- Katholieke Kerk in Rusland aan oecumenische relaties in Rusland Tijdens mijn middelbare- schooltijd begin jaren negentig ben ik, door o.a. Dostojevski en een concert van de Zang- en Dansgroep van het Rode Leger, gefascineerd geraakt door Rusland. Vervolgens ben ik Slavische talen gaan doen in Leiden en in 1997 zes maanden aan de Staatsuniversiteit van Moskou. In Den Haag op de Raamweg bezocht ik met enige regelmaat de Liturgie in de Slavisch- Byzantijnse ritus. I n Leiden werd oecumene voor mij onmid- dellijk actueel door twee studiegenoten van protestantsen huize die heel bewust hun geloof beleefden. Ik ontdekte dat zij allerlei dingen wisten – of met stelligheid beweerden – over mijn katholieke geloof. Bepaalde stellig- heden klopten niet met mijn beleving, maar ik was ook niet in staat er zinvol over te spreken. Net in die tijd kwam de Catechismus van de Katholieke Kerk in het Nederlands uit en zo hebben mijn vrienden er misschien ongewild voor gezorgd dat ik al lezend de traditie waar- in ik was opgegroeid, ging verdiepen en als beter onderbouwd ontdekte dan ik had ver- moed. Ik ontmoette ook Erasmusstudenten uit Italië, die betrokken waren bij de kerkelijke bewe- ging Gemeenschap en Bevrijding . De vriend- schap met hen maakte dat het geloof geen kwestie van ‘schrift’ bleef, maar leven werd: gewone dingen (vriendschappen, relaties, stu- die, werk) op een nieuwe manier beleven. Rome, Rusland, Nederland In 2001 trad ik te Rome in in een priesterge- meenschap van Gemeenschap en Bevrijding . Daar heb ik filosofie en theologie gestudeerd. Mijn belangstelling voor Rusland verdiepte ik aan het Oosters Instituut. Vanaf 2002 woonde ik regelmatig één of twee maanden in het huis van onze Fraterniteit in Novosibirsk (Siberië), van 2006 tot 2008 permanent, tot ik in 2008 persoonlijk secretaris werd van de nieuwe katholieke aartsbisschop in Moskou, mgr. Paolo Pezzi. In 2011 ben ik teruggekomen naar Nederland, niet omdat ik Rusland moe was maar om wat ik in Italië en Rusland had leren kennen, ook te kunnen brengen en beleven in de omgeving waar ik zelf was opgegroeid. Sinds deze zomer werk ik als studentenpastor van Tilburg University. Visies op katholieke presentie Vanaf de eerste keer dat ik, zomer 2002, door een katholieke priestergemeenschap naar Siberië gezonden werd, heeft de vraag me beziggehouden wat de Katholieke Kerk daar überhaupt doet. Katholieke aanwezigheid is in Rusland sinds mensenheugenis een historisch en sociologisch gegeven . Er zijn in de Russische Federatie ongeveer 1.300.000 katholieken (Va- ticaanse gegevens 2002). Ik beschrijf eerst een viertal visies op de zin van de katholieke aanwezigheid in Rusland die Uitdelen van de communie tijdens de paasdienst in de rooms-katholieke kathedraal van Onze Lieve Vrouw Onbevlekt Ontvangen te Moskou, op 31 maart 2013 (westerse paasdatum).