Jaargang 60 Nummer 2

Pokrof 9 Een Marialegende Verhalen en legenden over Jezus, Maria en de heiligen waren in het middeleeuwse Kievse Rusland populair. In de Oud-Russiche literatuur vinden we een schat aan dat soort ver- tellingen, meestal vertaald uit het Grieks. In dit artikel gaat het over de Pochozjdenie bogorodicy po mukam , ‘De gang van de Moeder Gods langs de kwellingen’. “De Heilige Moeder Gods wilde op de Olijfberg onze Heer God smeken dat in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest de aartsengel Michaël zou neerdalen, en haar over het lijden zou vertellen, in de hemel en op aarde.” Zo begint het verhaal over de gang van de Moeder Gods langs de kwellingen die de zondaars in de hel moeten door- staan. Het verhaal werd mogelijk in de 12e eeuw uit het Grieks vertaald. Aan haar verzoek wordt gehoor gegeven. Met 400 engelen komt Michaël uit vier windstreken. “En Michaël en de engelen kusten de Gezegende, en de aartsengel zei: ‘Verheugt u, vervulling van de Vader, verheugt u, huis van de Zoon, verheugt u, lof van de Heilige Geest.’ ” En op Maria’s verzoek haar het lijden van de mensheid te tonen, opent Michaël voor haar de poorten van de hel. Rondgang langs kwellingen En dan begint de rondgang langs de kwellingen die de gestraften moeten ondergaan. In de hel bevinden zich de zielen. De lichamen zijn gestorven, maar de zielen hebben nog steeds alle menselijke attributen. Waar kunnen ze voor gestraft worden? Op de eerste plaats voor hun ongeloof, hun afgodendienst, en het niet erkennen van de Drie-eenheid. In de duisternis verkeren die zielen totdat de Zoon zal verschij- nen, helderder dan de zeven zonnen. Dit laat- ste vinden we terug in het boek Henoch, net als ‘De gang van de Moeder Gods langs de kwellingen’ ook een apocrief geschrift, waarin we een eigenzinnige voorstelling vinden van het heelal, waarin plaats is voor zeven zonnen. De zondaars zullen dus de Zoon zien, waarbij we er rekening mee moeten houden dat veel zielen dit licht niet zullen kunnen zien na een al te lang verblijf in de duisternis. ‘De gang van de Moeder Gods langs de kwellingen’, Russische icoon.