Jaargang 58 Nummer 5

Pokrof 6 Russische Orthodoxie zonder romantiek en ideologie Deze zomer ging Wil van den Bercken met pensioen als bijzonder hoogleraar Russisch Christendom aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Voor Pokrof sprak Huub Vogelaar eind september met hem in Utrecht. J e wordt aangeduid als slavist, historicus, theoloog en kenner van deRussisch-orthodoxeKerk. Inwel- ke typering herken je je het meest? “Slavist is mijn officiële beroep, maar mijn interesse lag de eerste 20 jaar bij de politieke geschiedenis van Rusland en later bij de geschiedenis van de Russisch-orthodoxe Kerk. Met literatuur hield ik me toen niet echt bezig. In Utrecht heb ik als Rusland-historicus college gegeven. Einde jaren ’90 kreeg het christelijk geloof als zodanig opnieuw mijn interesse en zo vond ik een link met de Russische schrijver Fjodor Dostojev- ski. Ik herlas zijn romans nu met andere ogen en werd er door gegrepen, wat resul- teerde in een boek dat begin dit jaar is verschenen.” Waar kwam je interesse voor Rusland vandaan? Is die belangstelling in de loop van de tijd veranderd? “Na drie jaar theologie te hebben gestudeerd ging ik in 1969 in Utrecht Russisch studeren primair vanwege mijn politieke interesse – ik was een fanatiek krantenle- zer – voor de Oost-West ver- houdingen, de actuele spanningen tussen Amerika en Rusland. In 1970 ging ik voor het eerst naar Rusland en in 1972-1973 verbleef ik een jaar aan de universiteit van Leningrad. Dat bracht me bij het bestuderen van de politieke geschiedenis van Rusland en zijn relatie tot het westen. Al vrij snel werd ik getroffen door de anti-westerse en atheïstische propaganda, wat ik in 1982 uitwerkte in een boek over het Sovjet-atheïsme. Dat leidde paradoxaal genoeg naar een interesse voor religie.” Wat trof je daar in Leningrad? “Tijdens mijn verblijf werd ik geraakt door de vele verlaten kerken in de stad. Ik bezocht de paar nog functionerende kerken. Ook kwam ik in het museum voor atheïsme, gehuisvest in de Kazan-kathedraal, en ik dacht: wat is dit een dwaze en naïeve manier om religie te bestrij- Professor-emeritus Wil van den Bercken. (Foto: archief W. van den Bercken)