Jaargang 55 Nummer 3

Pokrof 2 1 PAULUSJAAR 2008- 2009 VAN START Op 28 juni is het door paus Benedictus XVI ingestelde Paulusjaar van start gegaan. Het jaar zal gekenmerkt worden door zijn “oecumenische dimensie” omdat “de apostel van de heide- nen, bijzonder toegewijd aan het brengen van het Goede Nieuws aan alle volkeren, zich bekommerde om de eenheid en harmonie van alle christenen”. Paulusreizen, een reeds lang bestaande traditie onder met name Westerse christenen, worden in Turkije expliciet geplaatst binnen het kader van het Paulusjaar. Meer informatie over het Paulusjaar, zie: http://www.annopaolino.org/index.a sp?lang=eng GEVECHT IN HEILIG GRAFKERK Op de oosterse Palmzondag (20 april) kwam het tot regelrechte gevechten tussen Grieks-orthodoxe en Armeense geestelijken in de Heilig Grafkerk te Jeruzalem tijdens een Armeense palmprocessie. De Armeniërs hebben de westerse kalender en vieren Palmzondag, Pasen, Pinksteren etc. samen met de katholieken en protestanten. Alleen op de ‘heilige’ plaatsen in Israël en Palestina hanteren de Armeniërs de oosterse kalender, zodat daar de Armeense Palmzondag samenviel met die van de Grieks-orthodoxen. Aanleiding tot het gevecht was het oude liedje van de territoriale onenigheid in de Heilig Grafkerk: wie waar op welk moment mag staan en vooral níét mag staan. Een kort maar in zijn kortheid niettemin beschamend beeldverslag van de vechtpartij vindt u op: http://www.abc.net.au/news/ stories/2008/04/21/2222351.htm Achtergrondinformatie vindt u in Els van Diggele, Heilige Ruzies. Christenen in Israël, Athenaeum- Polak & Van Gennep 2007, die ook een hoofdstuk aan de ruzies in de Heilig Grafkerk wijdt. THEOFILOS III HERSTELT RUST IN PATRIARCHAAT Drie jaar na zijn aanstelling als opvolger van Ireneüs I lijkt de nieu- we Grieks-orthodoxe patriarch van Jeruzalem Theofilos III sterk op weg de rust te herstellen in de Grieks- orthodoxe Kerk in het Heilige Land. De nieuwe patriarch, die kiest voor diplomatie in plaats van confronta- tie, bepaalde dat eerder afgesloten akkoorden met Israël over het gebruik en de huur van gebouwen van kracht blijven. Hij bepaalt ook dat een eventuele nieuwe verkoop van gebouwen voortaan door de H. Synode dient te worden goedge- keurd. Anderzijds klagen Palestijnse orthodoxen dat hun Kerk te sterk door de Griekse priesters wordt beheerst. De patriarch kwam hen tegemoet door een Palestijnse woordvoerder aan te stellen en een Palestijn tot aartsbisschop te wij- den. (Bron: Kerknet.be, 30 april) METROPOLIET LAVR OVERLEDEN Op 16 maart jl is metropoliet Lavr van de ROCOR (Russian Orthodox Church Outside Russia, de Russische Buitenland- kerk) op tachtigjarige leeftijd gestorven in Jordanville in het Oosten van de VS. Nog maar net een jaar geleden, 17 mei 2007, had metropoliet Lavr op Orthodox Hemelvaart in Moskou de hereniging ondertekend met het Russisch-orthodoxe patriarchaat van Moskou. Samen met patriarch Alexij II was hij in de Verlosserskathedraal voorgegaan in de Goddelijke Liturgie. De vereniging met Moskou en daar- door de man zelf in de ROCOR die deze ondertekende, waren in bepaal- de ultraconservatieve kringen van Russische emigrés niet onweerspro- ken. Metropoliet Lavr was in 2001 de zieke leider van de ROCOR, metropoliet Vitaly, opgevolgd. Een groep was de oude metropoliet ech- ter trouw gebleven, de zogeheten ‘Vitalisten’. Toen in de aanloop naar mei 2007 de gesprekken met Moskou en binnen de ROCOR over hereniging gaande waren, voltrok zich een scheiding binnen de ROCOR. Een belangrijke minderheid ging niet mee in de hereniging. Onder hen de ‘Vitalisten’. Maar ook de parochies van de ROCOR in Nederland schijnen, naar verluidt, niet in de eenheid te zijn meege- gaan. Bisschop Agafangel van Odessa maakte zich tot spreekbuis van de tegenstanders en staat nu aan het hoofd van een belangrijke groep achterblijvers. In de Orthodoxie wordt iemands sterven tijdens de paasnacht als teken gezien dat de persoon in kwestie is gestorven in geur van hei- ligheid. Naar analogie hiervan werd er ook een bijzondere betekenis aan metropoliet Lavr’s moment van ster- ven gehecht. Naar aanleiding van de dood van metropoliet Lavr kwam er op de website van de ROCOR in Nieuw-Zeeland een getuigenis van een ROCOR priester uit het Westen van de VS. Hij vertelt dat volgens de politie – metropoliet Lavr was dood gevonden – de leider van de ROCOR plaatselijke tijd tussen 2 en 3 ’s nachts gestorven moet zijn. Volgens deze priester een teken dat Lavr nog net was overleden op de Zondag van de Orthodoxie zelf, een bewijs van de rechtzinnigheid van de metropoliet. De gebeurtenissen lij- ken echter vatbaar voor uiteenlopen- de interpretaties, blijkbaar al naar gelang de posities die men inneemt. Op een internetsite verscheen een felle reactie van een duidelijke tegenstander van metropoliet Lavr,