Jaargang 55 Nummer 3

Pokrof 1 8 De stichting stedenband Nijmegen-Pskov bestaat dit jaar 20 jaar. De oecumenische werkgroep kerken, waarvan Paul Baars voorzitter is, heeft in die tijd vele kerke- lijke contacten in de zusterstad opge- bouwd. Via een van de tolken van de stichting, Larissa, die een Oudgelovige grootmoeder heeft, kwam Paul Baars met de Oudgelovigen in contact. Sinds 1997 bezoekt hij elk jaar de kerkvoogdes, Olimpiada Makarievan. T ijdens een synode in 1666-1667 voerde de Russisch-orthodoxe patriarch Nikon een aantal aanpassingen door van de Kerkslavische vertalingen en vande rituelenaande toengang- bare Griekse voorbeelden. Het meest gevoelig daarbij lag, dat het kruisteken voortaan anders geslagenmoest worden. Velen accepteerden dit niet en gingen als Oudgelovigen hun eigen weg. De ‘Nikonianen’ hadden volgens hen de anti- christ omarmd. Voor de Orthodoxen waren de Oudgelovigen scheurmakers (raskolniki). Deze harde woorden zijn in 1971 door de Russisch- orthodoxe Kerk teruggenomen. De relaties zijn daarna verbeterd. De Oudgelovigen van Pskov zijn ‘priesterloos’. Ze hebben geen hiërarchie en geen priesters. De nastavnik (leraar/voorganger) is de centrale figuur in hun kerkelijk leven. De starost(a) (kerkvoogd/es) en het kerkbestuur helpen hem. De Oudgelovigen zijn zwaar vervolgd. Tienduizenden werden verbannen of ver- moord. Anderen doken onder of vluchten naar de afgelegen gebieden als Siberië, het Noorden of Moldavië. Daar leefden ze geïsoleerd. Ze dronken niet, werkten hard en kregen zo later succes in handel en nijverheid. Geschiedenis van de Oudgelovigen in de regio en de stad Pskov De grensregio van de regio Pskov en het Balticum was ook zo’n afgelegen regio, waar- heen veel Oudgelovigen waren gevlucht. Een klooster bij het stadje Nevel was hun centrum, tot het in 1735 met militair geweld werd ver- woest. Ook in de stad woonden Oudgelovigen. Ze bouwden in 1809 en 1823 twee gebedshui- zen, schuilkerken, die buiten niet herkenbaar waren. In 1843 volgde een nieuwe golf van repressie. Men sloot de gebedshuizen en nam de inventa- ris in beslag. Een deel van de Oudgelovigen werd met politiegeweld gedwongen naar de De Oudgelovigen in Pskov Kerkvoogdes Olimpiada Makarievan van de Oudgelovigen in Pskov. (Foto: P. Baars)