Jaargang 55 Nummer 3

Pokrof 1 5 Orthodoxen en Lutheranen in Estland In juni 2007 maakte Huub Vogelaar een reis door Estland waar hij gesprekken voerde met vertegenwoordigers van kerken, theologische faculteiten en oecu- menische organisaties over de recente oe- cumenische verhoudingen. Religieus gezien is Estland een fascinerend land, gekenmerkt door liberale godsdienstwet- ten, wijdverspreide secularisatie, religieus pluralisme, goede oecumenische ver- houdingen én met elkaar twistende Orthodoxe kerken. In dit artikel komen de kerken, de oecumene en de banden tussen Lutheranen en (voornamelijk Estse) Orthodoxen aan de orde. O oit was Estland in meerderheid een luthers land, maar al 50 jaar hebben de meeste in- woners geen kerkelijke binding meer. Zeker de jongeren weten weinig van de Bijbel of het chris- telijk geloof. Estland is (met Tsjechië) het meest geseculariseerde land van Europa. De laatste schattingen komen tot een aantal van 240.000 christenen of ongeveer 18% van de bevolking. De kerken Volgens andere bronnen heeft de Evangelisch Lutherse Kerk 170.000 leden en is daarmee de grootste kerk. Hiervan zijn er ongeveer 70.000 actief. Veel dominees staan in twee kerkelijke gemeentes of hebben een tweede baan naast het predikantschap om finan- cieel te overleven. De tweede grootste kerk is de Estlandse Orthodoxe Kerk (EOKPM), behorend bij het Patriarchaat van Moskou. Het aantal gelovigen wordt geschat tussen de 130.000 en 170.000. De geloofsge- meenschappen bevinden zich in de hoofdstad Tallinn en in het noordoos- ten van Estland. Naast de erediensten in het Russisch is er soms plaats voor diensten in het Ests. Net als de Esten is een meerderheid van de Russisch-sprekenden niet- christelijk. De derde kerk qua aantal met 18.000 gelovigen is de Estlandse Apostolische Orthodoxe Kerk (EAOK) welke erkend is door het Patriarchaat van Constantinopel. Deze kleine Orthodoxe autonome kerk heeft naast de kerkdiensten in het Estisch ook vieringen in het Russisch omdat 20% van haar aanhang die taal gebruikt. Het houden van meertalige diensten geldt ook voor minderheidkerken als de rooms-katholie- ke, methodistische, baptisten of pentecostaalse kerken die niet uitkomen boven het aantal van 6000 leden. Het percentage praktiserende gelo- vigen ligt bij Orthodoxen (54%) hoger dan bij Lutheranen. De Raad van Kerken Sinds 1989 heeft Estland een Raad van Kerken De Alexander Nevsky-kathedraal van de Estische Orthodoxe Kerk onder Moskou in Tallinn. (Foto: H. Vogelaar)