Jaargang 53 Nummer 4

POKROF 13 Er is in Oost-Europa wellicht geen bontere kerkenstad dan Lviv. Oekraïens-orthodoxe, grieks- katholieke, rooms-katholieke, Ar- meens-apostolische en diverse protestantse gemeenschappen hebben hun eigen kerk(en) in het centrum. Niet dat deze verschei- denheid tot een actieve oecume- ne leidt, maar zij geeft de stad wel een kleurrijk christelijk aan- zien. De oudste resten van kerken dateren uit de tweede helft van de 13e eeuw, toen Lviv werd ge- sticht, maar er is weinig in de oorspronkelijke staat bewaard gebleven. Wat niet door brand is verwoest, is in renaissance- en barokstijl verbouwd. Maar de meeste kerkgebouwen stammen oorspronkelijk uit de 16e tot 18e eeuw, toen de stad tot het Poolse rijk behoorde. De stijlen zijn dus sterk katholiek beïnvloed. Lviv is ondanks de wisseling van politie- ke overheersers tussen Polen, Oostenrijkers, wederom Polen, Duitsers en Russen voor oorlogs- verwoesting gespaard gebleven, waardoor het thans een architec- tonisch aantrekkelijke midden- Europese stad is. Al moet er nog wel veel gebeuren aan achterstal- lig onderhoud. De catalogus van Lvivse gods- en gebedshuizen be- slaat meer dan negentig gebou- wen, waarvan er een kleine vijf- tien historische betekenis heb- ben. De meeste kerken behoren tot de Oekraïense Grieks-katho- lieke Kerk, gevolgd door de Oek- raïense Orthodoxe, verdeeld in een Autokefale en een Kievse Pa- triarchale jurisdictie. Een paar kerkgebouwen behoren tot het Moskouse patriarchaat. Katholieke ‘Orthodoxie’ De Oekraïense grieks-katholie- ken hebben hun kathedraal, de St. Joeri, even buiten het cen- trum, op een plek waar in de 13e eeuw een houten kerkje stond. Maar de huidige kathedraal da- teert pas uit de 18e eeuw. Zij is gebouwd in een geslaagde com- binatie van Italiaanse barok met het Byzantijnse grondplan van een gelijkzijdig kruis. Maar de pompeuze beelden op de façade zijn een verraad aan de oosterse traditie. Gelegen op een heuvel vormt de kerk met haar hoge tamboer onder de koepel en haar sierlijke trappen een indrukwek- kend bouwwerk, dat sinds 1991 een symbool van Galicische (= West-Oekraïense) identiteit is geworden. Twee andere historische gebou- wen van de Oekraïense Grieks- katholieke Kerk zijn de Andre- De op één na laatste aflevering van het Orthodox kerkenpad brengt ons naar Lviv. Vanaf de stichting van deze West- Oekraïense stad (± 1256) is men er druk bezig geweest kerkgebouwen neer te zetten. Er zijn vijftien kerken van historische betekenis. De bouwlust van na 1991 heeft in héél Oekraïne geresulteerd in 4037 nieuwgebouwde kerken en kapellen, waarvan vele in Lviv. 4 4 4 4 4 4 4 Orthodox kerkenpad V: Lviv Oekraïense Grieks-katholieke St. Joeri- of St. Joris-kathedraal, Lviv.