Jaargang 52 Nummer 1

POKROF 7 Eritrea en Ethiopië delen een gezamenlijke geschiedenis. Het gebied hoorde rond 300 nC tot het Rijk van Aksoem. Tegen- woordig is Aksoem een stad in het uiterste noorden van het Ethiopië, maar het oude Rijk van Aksoem strekte zich uit tot aan de kust van de Rode Zee. Belangrijk is dat in de eerste eeu- wen van de christelijke jaartel- ling joden vanaf het Arabisch schiereiland waren overgestoken naar het gebied van het huidige Eritrea en Noord-Ethiopië. Via deze immigranten verspreidden zich ideeën uit de joodse religie. Met name het geloof in één God, maar waarschijnlijk ook joodse (reinheids)gebruiken. Oud christelijk gebied In 333 strandden christelijke zee- lui uit het antieke Syrië op de kust van Eritrea, waaronder, zo vertelt de deels historische legen- de, een zekere Frumentius. Doordat het joodse bijbelse gedachtegoed reeds ingang had gevonden in bepaalde kringen in het Rijk van Aksoem, was er een vruchtbare bodem voor het Evangelie. De heersers werden christen en, zoals dat toen ging, mét hen het hele rijk. Dit chris- telijke rijk werd later, naar de naam in de Griekse bijbel voor ‘zwart Afrika’, Ethiopië genoemd, letterlijk vertaald: ‘land van de zwarte gezichten’. De naam ‘Eri- trea’ zou pas 1600 jaar later opduiken in de geschiedenis. Orthodoxe Kerk Frumentius werd de eerste bis- schop van Aksoem. Hij werd in Alexandrië gewijd door St. Athanasius de Grote. Het (in later tijd Koptisch-orthodoxe) patriarchaat van Alexandrië zou steeds bisschoppen van Egyp- tische afkomst blijven sturen naar wat de orthodoxe Kerk van Ethiopië ging heten. De Ethiopisch-orthodoxe Kerk had maar één bisschop, een metropoliet, en deze bleef een Kopt tot diep in de 20 e eeuw. Begin 20 e eeuw ontstond echter het verlangen naar meer zelf- standigheid. In 1951 werd de eer- ste Ethiopische metropoliet ge- consacreerd. Het was meteen ook het jaar waarin de Ethiopisch- orthodoxe Kerk haar autocefalie uitriep. Enkele jaren later (in 1959) bevestigde het Koptisch- orthodoxe patriarchaat deze metropoliet tot eerste patriarch van de Ethiopisch-orthodoxe Kerk, maar behield voor zijn eigen patriarch het ereprimaat boven de Ethiopisch-orthodoxe patriarch. Tussen de Kopten en de Ethi- opisch-orthodoxe Kerk waren de relaties de laatste decennia niet florissant. Er is een oud conflict rond een kloostervestiging op het dak van de H. Grafkerk te Jeruzalem. Ook een ander voor- val riep Koptische bitterheid op. In het communistische tijdperk (1974-1991) koos de Ethiopisch- orthodoxe Kerk zonder het Koptische patriarchaat te raad- plegen haar nieuwe patriarch Merkorios (in 1988). Dat was niet conform de afspraken van de autocefalieverklaring in de jaren ‘50 en bruskeerde het ereprimaat van de Koptisch-orthodoxe patri- arch in Alexandrië. Eritrea Toen in de 7 e eeuw de islam zich verbreidde vanaf het Arabische Eritrea is sinds 24 mei 1993 een zelfstandig land. Twaalf jaar is een korte periode. De cultuur van Eritrea gaat echter terug tot vóór de christelijke jaartelling. Al sinds het begin van de vierde eeuw kent het gebied zijn eigen christendom. De Eritrees- orthodoxe Kerk is nog jonger dan de Eritrese staat en bestaat als zelfstandige kerk pas sinds 1994. De eerste orthodoxe patriarch van Eritrea, abune Philippos (r.) ontmoet paus Sjenoeda, Koptisch-orthodox patriarch van Alexandrië in Cairo (Egypte) op 8 mei 1998 (Foto: van Website ‘Eritrean Orthodox Church in USA’: www.tewahdo.com/) . Oosters christendom van Eritrea