Jaargang 50 Nummer 2

POKROF 17 De theoloog Dragos¸-Gabriel Mîrs¸anu uit Roemenië, die in Nijmegen verdere studies verricht, hield in januari een lezing over zijn kerk: de Roemeens-orthodoxe Kerk. Hier volgt een bewerking van zijn lezing. Vanaf de middeleeuwen waren kerk en staat één in een politiek-religieus nationaal bewustzijn, tot 1944 toen de Russische inval in Roemenië het begin van een periode markeerde waarin de communistische partij volledige controle over de kerk wilde krijgen en verschillende vervolgingen inzette. De kerk proefde na de revolutie van 1989 de vrijheid. Ze geniet sindsdien een grote populariteit en zoekt haar weg in de nieuwe maatschappij. De romanisering van de autoch- tone bevolking, de Daciërs, vond in dezelfde tijd plaats als haar kerstening. Na anderhalve eeuw Romeinse aanwezigheid in het grondgebied van het huidige Roemenië gaven de Romeinen het gebied op in 271 nC. De Romeinse erfenis betekende de geboorte van enige elementen die mettertijd een nieuwe identi- teit ontwikkelden: van Daco- Romeinen naar toekomstige Roemenen. De kerstening was rond de 7e eeuw afgesloten. De Daco-Romeinse bevolking bleef een agrarische samenle- ving, terwijl opeenvolgende in- vallers hen steeds weer regeerden van de 4e tot ongeveer de 14e eeuw. Vanuit hun geschiedenis praktiseerden de Roemenen al die tijd een volks christendom; dat was gemakkelijk te begrijpen als gevolg van en als antwoord op hun socio-politieke ‘status’. De migraties stopten rond de 14e en 15e eeuw, de tijd waarin zowel de middeleeuwse staten als kerken werden gevestigd. Walachije en Moldavië ontwikkelden zich tezelfdertijd als hun lokale ker- ken met hun passende kerkelijke hiërarchie. De voortdurende strijd voor politieke onafhanke- lijkheid tegen de Osmaanse Turken, onder wie de Roemeense gebieden ressorteerden, kwam tegen de achtergrond van het bovengenoemde volkschristen- dom tot ontwikkeling in de kerk als instituut. Daarbij was de voi- vod (vorst) de behoeder van de kerk, waarbij hij ook zorg droeg voor het juiste geloof en de juiste eredienst: de Orthodoxie. De Roemeens-orthodoxe Kerk Een visie van binnenuit i i i it Voorgevel Roemeens-orthodoxe parochiekerk in Bucures¸ti Noi, een buitenwijk van Boekarest. Foto: Leo van Leijsen.