Jaargang 50 Nummer 1

POKROF 7 De inleiding zou gaan over “het wezen van de Byzantijnse Ge- meenschap”. Maar wegens ziekte van de bisschop van het ortho- doxe bisdom “dat loopt van noord Noorwegen tot Italië tot Spanje”, kwam de voorbereiding enigszins in gedrang. In plaats van een lezing over wezen en fundamen- ten van de gemeenschap kregen de toehoorders een persoonlijk en levendig verhaal over de ontmoe- ting van oost en west, iconen en oecumene en het belang van de Johannes van Damascus-kapel. Een gemeenschap als deze kan, waar binnen de orthodoxie prij- zenswaardig aan de traditie wordt vastgehouden, in trouw aan die tra- ditie toch iets meer vrijheid aan de dag leggen bij het vertalen ervan. Het geloof van mensen drukt zich in vele tradities uit. “Tradities zijn wegen waarlangs de mens zijn geloof uitdrukt en God prijst. En God openbaart zich in deze tradi- ties. De Byzantijnse ritus wordt gevierd in de orthodoxe kerk, maar de kerk heeft er geen eigen- Orthodoxe bisschop Gabriël bij jubileum katholieke byzantijnse kapel e bisschop domsrechten op,” aldus de bis- schop die op de Russische emi- granten wees die na de Russische Revolutie van 1917 in Frankrijk terecht kwamen: “Zij zagen daar een taak voor hen weggelegd: om getuigenis af te leggen van de orthodoxie. Niet om te bekeren, maar om te ontmoeten.” Gelo- vigen kunnen een band krijgen met de traditie van een andere kerk. In de ontmoeting van oost en west heeft het oosten twee din- gen geschonken: het Jezusgebed en de iconen. De bisschop pleitte voor een juis- te benadering van iconen: “Iconen hebben een rol in de liturgie en zijn uitdrukking van het geloof van de kerk.” Een afbeelding van de Heilige Familie wijst hij af, omdat de orthodoxie het feest van de Heilige Familie niet kent. Zo’n icoon is daarom zinloos. De bis- schop onderscheidde ‘iconografi- sche afbeeldingen’ en iconen: “Een iconografische afbeelding wordt pas een icoon als hij uit- drukking is van het geloof van de Vladika Gabriël de Vylder uit Maastricht, hulpbisschop voor België, Nederland en Duitsland van het Russisch-orthodoxe aartsbisdom van West-Europa in Parijs dat valt onder Constantinopel, hield bij gele- genheid van het 25-jarig jubileum van de katholieke Johannes van Damascus-kapel een lezing op donderdag 12 december. De Johannes van Damascus-kapel viert volgens de Byzantijnse ritus. kerk en daarom kan worden gewijd door een priester.” Een vraag uit het publiek betrof de gescheidenheid van de kerken rond de communie. “De commu- nie is geen middel tot eenheid,” antwoordde de bisschop, “maar de bekroning daarvan”. De katholie- ke kerk en de orthodoxe kerk ver- schillen daarin niet van mening. “Begrijp me goed,” vertelde hij, “de pijn van de scheiding is voor mij geen theorie.” De jonge Guido de Vylder, Vlaming van geboorte, werd opgevoed in het katholieke geloof door gelovige ouders, maar ging later over naar de ortho- doxie. Bij de diakenwijding en de priesterwijding van de zoon werd de scheiding van de kerken gevoeld in het gezin. Bisschop Gabriël neemt van harte deel aan het oecumenische over- leg in de Nederlandse Raad van Kerken. Ondertussen bestaat de orthodoxe gemeenschap in Neder- land voor het grootste deel uit Nederlanders die protestant of katholiek waren en orthodox wer- den. Logischerwijs hoeft van hen geen grote oecumenische inspan- ning verwacht te worden. “Hoe- wel,” zo zei de bisschop hoopvol, “dat kan na een periode weer ver- anderen.” Daphne van Roosendaal VAN HARTE AANBEVOLEN: Cursus voor zangers, dirigenten, acolieten en bestuursleden van de Byzantijnse koren en gemeenschappen Op de dinsdagen 11 maart, 25 maart en 8 april geven Ton Sip, katholiek priester en voorganger in vieringen van de Byzan- tijnse ritus, en Leo van Leijsen, medewerker voor de oosterse kerken van de Katholieke Vereniging voor Oecumene, een praktische inleiding in de Byzantijnse liturgie. De avonden, die plaatsvinden in ‘s-Hertogenbosch van 20:00 uur tot 22:00 uur, bieden concrete informatie rond het vieren en de diepere achtergrond ervan. De cursus is voor zangers, dirigenten, acolieten en bestuursleden van Byzantijnse koren en gemeen- schappen. Verdere informatie en opgave: Katholieke Vereniging voor Oecumene (Leo van Leijsen), tel. 073-6136471. VAN HARTE AANBEVOLEN: Bisschop Van Burgsteden feliciteert Pokrof Van harte feliciteer ik de redactie én de lezers van Pokrof bij dit gouden jubileum. Al die jaren heeft het tijdschrift het oosters christendom met zijn rijke tradities en zijn actualiteit onder de aandacht gebracht van de lezers in de Lage Landen. Met name de oecumene tussen de verschillende ortho- doxe kerken en de Rooms-katholieke Kerk heeft de afge- lopen halve eeuw een ontwikkeling doorgemaakt. Dit alles raakt niet alleen specialisten, maar alle gelovigen. Het is belangrijk dat Pokrof dit scala van oosters chris- tendom en oecumene met de Orthodoxie op een ver- staanbare wijze voor het voetlicht brengt. Veel geluk op de verdere weg. Mgr. J. van Burgsteden sss, hulpbisschop van Haarlem en bisschop-referent voor oecumene