Perspectief 2022-59

IV Perspectief De vroege kerk en de oosterse kerk als model voor kerk zijn vandaag in het Westen; 43 Prof. dr. Herwig Aldenhoven 1. Vereisten voor een model ‘vroege kerk - oosterse kerk’ .................................................................................. 43 2. Het concept van de oude, onverdeelde kerk ........................................................................................................ 43 3. Vroege kerk en oosterse kerk ...................................................................................................................................... 44 4. Geen imitatie van de vroege kerk .............................................................................................................................. 45 5. Eenheid van theologie, spirituele ervaring, liturgie en pastorale praktijk ................................................. 46 6. De vroege kerk en antiek ‘substantiedenken’ ....................................................................................................... 46 7. Het ‘Realsymbol’ in de vroege kerk – de concreetheid van de religieuze werkelijkheid en de religieuze waarde van het lichamelijke, zintuigelijke en materiele............................................................... 48 8. Gebed en liturgie als de beslissende uitdrukking van het geloof................................................................. 50 9. De betekenis van het geloof in de Drievuldigheid voor de relatie tot God ............................................. 51 10. De opvatting over Jezus Christus ............................................................................................................................... 53 11. Verzoening door voldoening? ..................................................................................................................................... 54 12. De verheerlijking van het lijden? ................................................................................................................................ 55 13. De kerk als gemeenschap.............................................................................................................................................. 56 14. Alleen de vroege kerk van het Oosten als model voor de correctie van verkeerde ontwikkelingen in het Westen ..................................................................................................................................................................... 57 15. De Augustinus’ leer van de erfzonde ........................................................................................................................ 57 16. Erfzonde en seksualiteit bij Augustinus ................................................................................................................... 58 17. De houding ten opzichte van seksualiteit in de traditie van de oosterse kerk ....................................... 59 18. Onderwerpen met betrekking waartoe de vroege kerk en de oosterse kerk geen model kunnen zijn........................................................................................................................................................................................... 61 19. De mogelijkheden om in de vroege en oosterse kerken een model te zien: samenvatting ............. 61 20. Misschien een ander soort kerk, maar niet een andere ‘denominatie’ ....................................................... 62 21. Vroegkerkelijk erfgoed, verkeerde ontwikkelingen en de noodzakelijkheid van nieuwe ontwikkelingen in de latere westerse kerk ............................................................................................................. 63 22. Is de tijdsgeest een criterium voor de vraag of iets een model kan zijn? ................................................. 64 23. Voorbeelden van impulsen uit de vroege kerk en de oosterse kerk bij westerse theologen van de 19e en 20e eeuw................................................................................................................................................................. 65 24. De noodzakelijkheid van het model van de vroege kerk ................................................................................. 67 Personalia 71 Colofon 73

RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=