58 Prof. dr. Herwig Aldenhoven Perspectief Het uitgangspunt voor de augustijnse leer van de erfzonde is de volgende uitspraak van de apostel Paulus in de Brief aan de Romeinen: “Daarom, zoals door één mens de zonde in de wereld is gekomen en door de zonde de dood, en de dood voor ieder mens is gekomen omdat ieder mens heeft gezondigd” (5,12; NBV21). In de Latijnse vertaling las Augustinus hier ‘[...] in wie allen zondigden’ in plaats van “omdat allen zondigden” (ἐφ᾽ ᾧ πάντες ἥμαρτον). Augustinus concludeerde op basis hiervan dat allen in Adam waren toen hij zondigde en dat allen daarom in Adam gezondigd hadden. Hierover zegt Paulus echter niets. Voor hem is het zo dat door de afwending van God (zonde) een vervreemding tussen mensheid en God ontstaat die als een bovenpersoonlijk fenomeen op alle mensen van invloed is en ertoe leidt dat iedereen op basis van deze vervreemding handelt (i.e., zondigt). Dit leidt tot de heerschappij van de dood die niet alleen maar als lichamelijke dood te begrijpen is, maar als de macht die iedere vorm van betekenis of zin vernietigt (zie 1 Kor. 15,14-19, 32b). Hiervan heeft Christus ons door zijn dood en verrijzenis bevrijd. De specifiek augustijnse leer van de erfzonde die inhoudt dat allen in Adam gezondigd hebben is Bijbels dus zonder basis. Ze betekent wel een zware last voor de geloofwaardigheid van de christelijke verkondiging en heeft en had ook andere bijzonder negatieve gevolgen (bijvoorbeeld de leer dat ongedoopte kinderen die sterven geen deel kunnen krijgen aan de eeuwige zaligheid). De voor-augustijnse westerse en de zonder invloed van Augustinus voortgezette oosterse traditie stemmen in essentie overeen met dat wat hierboven over de gedachtegang van de apostel Paulus gezegd werd. 16. Erfzonde en seksualiteit bij Augustinus Augustinus staat in principe positief tegenover seksualiteit als iets dat bij de zo geschapen mens hoort. Hij heeft echter een negatieve opvatting over seksueel verlangen en lust. Het verband dat hij legde tussen het doorgeven van de erfzonde bij het verwekken van kinderen en het seksuele verlangen van de ouders had in het bijzonder ernstige gevolgen. Door deze vorm van verlangen en van seksuele lust wordt zijns inziens de erfzonde voortgeplant. Deze gedachte, die Paulus volledig vreemd is, heeft overal waar deze leer opgeld deed de houding ten opzichte van seksualiteit vergiftigd.
RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=