Perspectief 2022-59

2022-59 De vroege kerk en de oosterse kerk als model voor kerk zijn vandaag in het Westen 51 getuigenis van het geloof van de kerk, hoewel dit van land tot land verschilt. Zowel het Book of Common Prayer als ook de ‘39 Articles’ gaan uit van de fundamentele beslissingen over het geloof in de drievuldige God en Jezus Christus. Dat geldt overigens ook voor de belijdenisdocumenten van de Lutherse, Gereformeerde en Rooms-Katholieke Kerken. Tenminste op dit punt heerst er dus overeenstemming. Op het Europese continent werden de ‘39 Articles’ vaak als een belijdenisgeschrift analoog aan de lutherse en gereformeerde belijdenisgeschriften opgevat. Dat ze in werkelijkheid echter een heel ander karakter hebben, wordt al duidelijk bij een eerste vergelijking.7 Afgezien van de inhoud valt gelijk op dat de omvang van de lutherse of gereformeerde belijdenisgeschriften een veelvoud is van die van de ‘39 Articles.’ En laten we niet vergeten dat in de anglicaanse traditie het Book of Common Prayer het belangrijkste document is wat het geloof van de kerk betreft. Dit kent bij mijn beste weten geen parallel in de Lutherse of Gereformeerde Kerken. De anglicaanse visie komt echter overeen met de houding van de vroege kerk in dit opzicht. De lutherse en gereformeerde belijdenisgeschriften hebben als hun tegenhanger aan de rooms-katholieke kant in de besluiten van het Concilie van Trente (1545-1568). In al deze kerken, die, anders dan de oud-katholieke, orthodoxe en anglicaanse kerken, uitvoerige en gezaghebbende leerstellige belijdenisteksten hebben, komt natuurlijk de vraag op hoe zo met deze documenten omgegaan kan worden dat met huidige inzichten rekening gehouden kan worden en de beweging naar eenheid onder de van elkaar gescheiden kerken niet gehinderd wordt. Deze vraag valt echter buiten het bestek van deze lezing. Daarom kan er alleen op gewezen worden dat de houding van de vroege kerk, die vooral gebed en liturgie als de authentieke en gezaghebbende uitdrukking van haar geloof zag en niet uitvoerige, officiële en bindende leerstellige documenten, in de huidige oecumenische situatie verder kan helpen. 9. De betekenis van het geloof in de Drievuldigheid voor de relatie tot God Laten we ons nu op de inhoud van het geloof richten. Ik moet me tot slechts een paar punten beperken. Daaronder mogen natuurlijk die punten die met de fundamentele

RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=