34 Perspectief werkelijkheid waar symbolen naar verwijzen hun concreetheid verliezen en enkel nog abstract worden. In een real-symbolisch zienswijze krijgt het ‘leiblich-sinnlichen’ zoals Aldenhoven dat noemt echter een veel hogere religieuze waarde, die ook wel eens in spanning staat met de positie van bepaalde theologieën en kerken ten aanzien van het lichamelijke en de schepping. Aldenhoven, en hij niet alleen, pleit voor een herontdekking van deze realsymboliek van de vroege kerk. Theologische en theoretisch heeft deze zich mijns inziens grotendeels voltrokken: de meeste theologen vandaag gaan niet meer uit van een zuivere scheiding tussen natuur en bovennatuur. Maar wat dit precies betekent voor de sacramententheologie, de ecclesiologie, voor de ambtstheologie, maar ook voor de praktische theologie, het geloofsleven en het vieren en beleven van de sacramenten dient zeker nog verder uitgewerkt en vooral ingedaald te worden in de hoofden en harten van gelovigen vandaag. Opvallend genoeg komt in de triniteitstheologie van Aldenhoven het belang van de lichamelijkheid dan weer veel minder naar voren, en wordt er vooral gefocust op het uitgaan van de Geest, veel minder op bijvoorbeeld het belang van de incarnatie. In die zin is Aldenhovens trinitaire en pneumatologische denken een goede correctie op de soms wat te christocentrische westerse theologie, maar mag tegelijkertijd ook het belang van de schepping en de lichamelijkheid niet vergeten worden. Niet als het gaat over de liturgie, maar ook niet in de triniteitsleer. Kortom, Aldenhoven is een boeiend en uitdagend denker en dankzij Urs von Arx kan zijn theologie ons vandaag opnieuw inspireren. 1 Lex orandi, lex credendi. Beiträge zur liturgischen und systematischen Theologie in altkatholischer Tradition; Studia Oecumenica Friburgensia 106 (ed. Urs von Arx; Münster: Aschendorff, 2021). 2 Een blik op de publicatielijsten van bijvoorbeeld Prof. Dr. Peter-Ben Smit of ook het werk van Dr. Matthijs Ploeger bevestigt dit punt. 3 Lex orandi, lex credendi, 331-354. 4 Lex orandi, lex credendi, 271. 5 Lex orandi, lex credendi, 135-151.
RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=