2022-58 THEOLOGISCH BERAAD OVER SYNODALITEIT Theologisch beraad over synodaliteit 53 In de bijeenkomsten van februari tot en met juni 2022 zijn vervolgens door leden van de beraadgroep inleidingen verzorgd over het concept synodaliteit en over de praktijk van synodaliteit in hun onderscheiden kerkelijke gemeenschappen. In dit nummer van Perspectief kunt u kennis nemen van de notities die deze gesprekken hebben ondersteund. Overal wordt gezocht naar vormen voor gedeelde verantwoordelijkheid en breed gedragen besluitvorming in de kerken, maar de praktische vormgeving blijkt van kerkelijke traditie tot kerkelijke traditie toch weer anders te zijn. En terwijl synodaliteit overal als een belangrijke waarde wordt gezien, heeft het woord in sommige kerkgemeenschappen ook pijnlijke kanten. Dat maakte de inleiding van Ad van der Dussen over de Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt en de Nederlands Gereformeerde Kerken, die nu op weg zijn naar hereniging, duidelijk. Omdat beide kerkgenootschappen zich in respectievelijk 1944 en 1967 hebben losgemaakt uit het oorspronkelijke kerkverband wegens uitspraken van de synode van dat kerkverband, werd het woord synode daar bijna een scheldwoord en werd gezocht naar alternatieve benamingen voor de vormen van beraad. Tegelijk wordt het in gezamenlijkheid komen tot besluiten van grote waarde gevonden, zoals ook blijkt uit het besluit van beide kerkgenootschappen om hun scheiding ongedaan te maken. De Oud-Katholieke Kerk van Nederland en de Church of England zijn beide bisschoppelijk georganiseerde kerken die tegelijk grote waarde hechten aan het proces van synodaliteit in de besluitvorming. Wietse van der Velde en Matthias Thijs hebben toegelicht hoe dat in hun beide kerken gestalte krijgt, op de verschillende niveaus: lokaal, provinciaal, landelijk en internationaal. Het blijkt een proces van zoeken: in beide kerken worden de vormen van synodaal beraad nog bijgesteld. En het is geenszins een proces zonder problemen: de verhouding tussen episcopaal en synodaal gezag en de verschillen in opvatting wereldwijd zorgen regelmatig voor spanningen rond gevoelige kwesties als de vrouw in het ambt en de kerkelijke erkenning van homoseksuele relaties. Arjan Plaisier besprak het belang van synodaliteit in de Protestantse Kerk in Nederland, die een presbyteriaal-synodale kerkstructuur heeft, met een sterk accent op de plaatselijke gemeente, maar tegelijk een belangrijke rol voor de vergadering van ambtsdragers, lokaal en landelijk. De spanning tussen lokale gemeente en breder kerkverband zit als het ware in de kerkorde ingebakken. Arjan Plaisier stelde ook kritische vragen bij het functioneren van synodaliteit: komt niet steeds slechts een bepaalde groep aan het woord, ontstaat er
RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=