Perspectief 2022-58

DEEL 1 32 Dr. Teun van der Leer Perspectief 4. De praktijk In een interview op kerknet spreekt Myriam Wijlens over een heel spiritueel proces onder de synode, dat begint met een gezamenlijk als gelijken luisteren naar het Woord van God.14 Dit is vanaf het begin de basis geweest voor bezinning en besluitvorming binnen onze gemeenten. In de eerste gemeenten gebeurde dit veelal op zondagmorgen, in aansluiting op de dienst waarin was gebeden en het Woord verkondigd. In feite werd de dienst voortgezet: in het licht van wat daar gebeurd was, ging men het proces aan van ‘discerning the mind of Christ’ en werden besluiten genomen, bij voorkeur via algehele consensus.15 Gaandeweg werden de vergaderingen losgekoppeld van de zondagmorgen en werden het door-de-weekse bijeenkomsten voor ‘gebed en beraad’. Men was zich nog altijd zeer bewust van die verbinding. Dat veranderde in de loop van de 19e eeuw, toen de vergaderingen steeds meer het karakter kregen van zakelijke bijeenkomsten waarin besluiten werden genomen bij meerderheid van stemmen. Malcolm Egner, die in Engeland onderzoek deed naar deze veranderingen, spreekt van een verschuiving van ‘covenant meeting’ naar ‘business meeting’.16 Het vergaderen, met z’n eigen dynamiek van statistieken, notulen, jaarverslagen, voorstellen, moties en stemmingen, nam steeds meer de plaats in van het samen zoeken naar de wil van Christus in gebed en Bijbellezing. Daarnaast bleek uit zijn onderzoek dat door deze verschuiving de vergaderingen ook formeler en complexer werden en dat door deze complexiteit en verzakelijking, het aantal conflicten toenam, evenals vormen van oppositie, een agressief beroep op procedures en een algeheel gevoel van ontevredenheid. Over ‘bad practices’ gesproken. Zo kan wat ‘goed’ begonnen is gemakkelijk ontsporen (een fenomeen wat, vrees ik, niemand van welke kerkelijke traditie ook vreemd voor zal komen). Het is interessant om te zien hoe men in zowel de Britse als de Schotse Unie – waar de bakermat van het baptisme ligt – de laatste decennia zoekt naar nieuwe vormen van beraad die meer recht doen aan de oorspronkelijke intentie. Een in 2009 gestart project binnen de Baptist Union of Scotland onder de naam ‘the attentive community’ poogde een omslag te bewerkstelligen van een situatie ‘waarbij mensen zich vastbijten in hun recht om te spreken en gehoord te worden’ naar een situatie waar mensen weer leren om ‘te luisteren en gezamenlijk tot overeenstemming te komen.’17 Benadrukt wordt dat

RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=