Perspectief 2021-56

6 Annemarie Foppen, MA MSc Perspectief leiderschap en eindigen bij een nieuw perspectief dat naar mijn mening behulpzaam is voor het nadenken over leiderschap in een geloofscontext. Voor dit overzicht maak ik gebruik van het werk van Haslam, Reicher en Platow.4 Zij onderscheiden drie belangrijke onderzoeksperspectieven in het vakgebied, namelijk: 1. Een klassiek perspectief op leiderschap waarin leiderschap voornamelijk wordt gezien als een karaktereigenschap; 2. Een contextueel perspectief waarin leiderschap afhankelijk is van sociale en of organisatiekenmerken die effectief leiderschap ofwel faciliteren of begrenzen; 3. En tenslotte een identiteitsperspectief dat leiderschap ziet als een relationeel proces dat zich centreert rondom een gedeelde groepsidentiteit. 1. Het klassieke perspectief Het klassieke perspectief op leiderschap wordt gekenmerkt door een individuele kijk op leiderschap. Leiderschap studies in het eerste deel van de 20e eeuw focussen zich op de ‘Great Man’ en ‘Trait theories’. De ‘Great Man theory’ gaat er vanuit dat bepaalde mensen, voornamelijk mannen, geboren worden om te leiden. Grote leiders hebben kwaliteiten die hen onderscheiden van anderen en ze geschikt maken voor leiderschapsverantwoordelijkheden. Leiders zijn niet zomaar normale mensen, maar eerder goddelijk te noemen. De trait theories hebben een vergelijkbaar uitgangspunt: sommige mensen bezitten bepaalde bijzondere kwaliteiten of eigenschappen die hen uitermate geschikt maken als leider. Voorbeelden hiervan zijn: daadkracht en doorzettingsvermogen, ondernemingszin, zelfvertrouwen, en initiatiefrijkheid in sociale situaties. In deze periode werd ook het begrip charisma geïntroduceerd met betrekking tot leiderschap. Hoewel het woord verschillende vertalingen kent, wordt er in de leiderschapsstudies vooral nadruk gelegd op de goddelijke of exceptionele gave om mensen te begrijpen en te beïnvloeden. Een andere kwaliteit waar veel aandacht voor is binnen het klassieke perspectief is intelligentie. Verschillende onderzoeken laten zien dat intelligentie één van de beste voorspellers is voor effectief leiderschap en dan met name hoe intelligent een leider wordt gevonden door volgers.

RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=