Perspectief 2021-56

44 Em. prof. dr. Jan Jacobs Perspectief krijgt daardoor soms het karakter van een autobiografie, zij het opgetekend door een zeer alerte onderzoeksjournalist. 2. De Willebrands-biografie van Karim Schelkens Toen Crijnen in december 2014 zijn Simonis-biografie publiceerde, was Karim Schelkens al ruim twee jaar bezig met zijn onderzoek naar leven en werken van de op 2 augustus 2006 overleden Johannes Willebrands. Maar hij heeft zijn ‘onderzoeksobject’ anders dan de biografen van De Jong, Alfrink en Simonis dus nooit persoonlijk ontmoet, laat staan kunnen interviewen. Hij heeft hem dus ook nooit kunnen vragen hoe anderen met zijn nalatenschap zijn omgegaan, hoe hij als kardinaal in ruste de actuele doorwerking van zijn decennialange oecumenische inzet bezag. Want aan zijn bekommernis op dit terrein dankt Willebrands zijn bekendheid, zowel binnen als buiten de Catholica. Ook heeft hij niet met hem kunnen spreken over hoe het was om als priester uit het Haarlemse benoemd te worden tot aartsbisschop van Utrecht gezien de vanouds bestaande animositeit tussen de geestelijken van beide bisdommen. Niet voor niets gold het aartsbisdom voor veel Haarlemse priesters als het ‘boerenbisdom’. En dat wist men in het Utrechtse drommelsgoed. Maar profiterend van enkele gunstige omstandigheden, heeft Schelkens veel andere vragen wel kunnen beantwoorden. Zo kreeg hij, anders dan Aukes, Van Schaik en Crijnen vrijwel onbeperkt toegang tot een groot aantal archiefbewaarplaatsen en vrijwel alle relevante archiefbestanden, waaronder de Willebrands-archieven van het aartsbisdom Utrecht, het Centrum voor Conciliestudie in Leuven en het Monastère Chevetogne in Chevetogne. Voorts kon hij met 28 tijdgenoten van de kardinaal spreken. En ook kon hij beschikken over enkele voorstudies, speciaal samengesteld ten behoeve van dit biografieproject zoals de kritisch ingeleide heruitgave van Willebrands’ filosofische dissertatie over De denkleer van kardinaal Newman uit 1937 door Henk Witte en hemzelf in 2013; de onder redactie van Adelbert Denaux en Peter de Mey uitgegeven uiterst belangrijke bundel The Ecumenical Legacy of Johannes Cardinal Willebrands in 2012 met daarin een bijna volledige bibliografie van Willebrands’ publicaties; en de door Adelbert Denaux geredigeerde bundel De Nederlandse jaren van Johannes Willebrands, 1909-1960 in 2015. Aan laatstgenoemde bundel leverde Schelkens zelf ook een bijdrage.

RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=