Perspectief 2021-55

2021-55 Dichter, denker en mysticus 37 En God sprak: “Laten wij de mens maken naar ons beeld,” omdat hij in zo’n mate over gezag beschikt dat hij, als hem dat behaagt, ons kan gehoorzamen. Waardoor wij nu het beeld van God zijn, heeft Mozes verklaard waar hij zegt: “Zij zullen gezag hebben over de vissen van de zee en over de vogels en over het vee en over de hele aarde.” Door het gezag dus dat het-rode-aarde-wezen ontving over de aarde en over alles wat zij bevat, was het een gelijkenis van God, die over de wezens boven en over de wezens beneden gezag uitoefent. De grondslag van de waardigheid van de mens is volgens Efrem gelegen in deze existentiële beeldrelatie met God. En deze relatie heeft, volgens deze grootste christelijke dichter van het eerste millennium, een uitgesproken creatief en zelfs artistiek karakter. De Syrische christen is op de eerste plaats een dichter en als hij gezag uitoefent over heel de Schepping, dan doet hij dat op een creatieve manier die verwijst naar de Schepper als oorsprong en einddoel van alles. Johannes van Apamea: de Syrische christen als denker Er is een grote verzameling Syrische teksten die over het ascetisch-christelijk leven handelen en toegeschreven worden aan een ons vooralsnog onbekende ‘Johannes de Kluizenaar’ uit Apamea. De dusver uitgegeven werken stammen uit de jaren 420-450 en schilderen een rijkgeschakeerd beeld van het geestelijk leven. Johannes ontwikkelt daarin een driedelige theologische antropologie, die de voornaamste elementen uit de voorafgaande Syrische traditie herneemt en uitbouwt.9 Volgens Johannes bestaat de mens om te groeien, om in verschillende stadia een oneindig potentieel te verwerkelijken dat steeds uitgaat van de lichamelijke dimensie van het leven. Deze lichamelijkheid is namelijk het grote fundament van Gods heilsplan, dat door de verrijzenis van Christus tot stand komt en ons in alle eeuwigheid zal doen leven. Deze groei is alleen mogelijk vanuit onze doop, waarin wij het onderpand van ons toekomstig leven hebben ontvangen: God de Vader heeft de mensen laten zien hoe groot de gave is, die Hij hen schenken wil in Jezus, zijn Eniggeboren Zoon. Wat door Hem is tot stand gekomen, namelijk de verrijzenis der doden en het eeuwig leven in ware wijsheid,

RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=