Perspectief 2021-55

18 Zr. Hildegard C. Koetsveld Perspectief De hypostase is een voortdurende liefdesbeweging. Zizioulas durft die beweging zelfs eros te noemen. De persoon kent feitelijk geen grenzen. Hij kan wijd worden door een andere persoon in zich op te nemen, ja, hij kan in liefde en vrijheid zelfs God omvatten. Je bent wie je bent door de Ander met wie je in relatie bent. Zonder gemeenschap geen persoon. De persoon is op geen enkele wijze onder te brengen in een categorie of te begrijpen en vast te leggen in een theorie, getal of in tabellen. Zolang we daarmee bezig zijn, zijn we met individuen bezig, die we feitelijk als dingmatig behandelen om er een bepaald doel mee te bereiken. Maar de persoon kennen wij dan nog niet. Wij kennen hem als persoon alleen als wijzelf persoon zijn, dat wil zeggen als we met hem in gemeenschap zijn in liefde, in vrijheid. Voor wie niet verbonden is met de Ander is er geen ware kennis mogelijk van die ander. Maar in de relatie kunnen we elkaar kennen, omvatten, omhelzen en bewonen. Kenmerkend voor de persoon is dat hij neigt naar katholiciteit, dat wil zeggen naar alles en allen op te nemen in de eigen persoon. Ook de mens wil grenzen overstijgen, slaagt gedeeltelijk, maar stuit uiteindelijk op grenzen. Christus is de mens die heel de menselijke natuur omvat en verwezenlijkt en een gemeenschap sticht die katholiek genoemd kan worden: universeel, zonder belemmering van tijd en ruimte en zonder enige uitsluiting op grond van welke eigenschap dan ook. Christus is de belichaming van de menselijke waardigheid. En waarin is dan de waardigheid van Christus gelegen? Zijn waardigheid is de Vader, zonder wie Hij niet is wie Hij is, én alle mensen die immers van de Vader zijn en voor wie Hij zijn leven heeft gegeven. Christus is geen individu. Zijn persoon is één en tegelijkertijd veel, want gevormd door allen met wie Hij in relatie is. Kritische vragen Zizioulas staat naar mijn aanvoelen niet onkritisch tegenover zoiets als de Verklaring van de Rechten van de Mens.4 Deze gaan veelal uit van de mens als individu met individuele rechten en individueel zelfbeschikkingsrecht. De relaties van deze individuen blijven op deze wijze uit het zicht, waardoor de vrijheid van de één gemakkelijk in botsing komt met het belang van de ander. Zo kan de één als individu het recht hebben om over zijn eigen

RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=