Perspectief 2021-52

36 Drs. Inneke Bakker Perspectief en, wat mij betreft, ook met mensen uit verschillende religies en levensbeschou- wingen. Het rapport is impliciet een warm pleidooi voor meer ontmoeting en dialoog . Hier kan de samenroepende kracht van de Raad van Kerken nuttig zijn, bijvoorbeeld in samenwerking met IKV en Pax Christi. 3. Fratelli tutti En dan de Encycliek Fratelli tutti , waarover Fred van Iersel al veel zinnigs gezegd heeft. Wat de methode betreft, wees Fred er in een voorbereidend stuk op dat in de Sociale Leer van de Rooms-Katholieke Kerk sinds 1961 een driestappenmodel wordt gevolgd. Ik herken er ook de drieslag van de Latijns-Amerikaanse bevrij- dingstheologie in: zien, oordelen en handelen. De paus geeft eerst een uiterst knappe beschrijving van de huidige wereldsituatie (zien), komt dan met een prach- tige exegese van het verhaal van de Barmhartige Samaritaan (oordelen) en schetst daarna – ook met hulp van andere delen van de traditie - wegen naar dialoog en vriendschap in de samenleving en naar vernieuwde ontmoeting (handelen). Als voorzitter van het IKV ben ik – als het over de inhoud gaat - blij met de woorden over spiritualiteit en de rol van herinnering en hoop. Maar vooral de duidelijke uit- spraak van de paus dat “we oorlog niet langer kunnen zien als een oplossing, omdat de risico’s waarschijnlijk altijd groter zullen zijn dan de veronderstelde voor- delen” (par. 258) is uiterst belangrijk. De theorie of de traditie van de rechtvaardige oorlog voert hij adequaat af in een voetnoot! Nooit meer oorlog. Er valt immers niet meer te spreken over rechtvaardige oorlog. De paus neemt geen blad voor de mond. “E lke oorlog laat de wereld slechter achter dan daarvoor. Oorlog is een falen van politiek en humaniteit, een schaamtevolle capitulatie, een bijtende nederlaag voor de krachten van het kwaad” (261). Ook van nucleaire, chemische en biolo- gische wapens moet de paus niets hebben. Het gaat om inzet voor vrede. Ik zie ook oprechte waardering voor actieve geweldloosheid. Wat mij dan verbaast is dat nergens wordt verwezen naar het rapport van de vijf jaar durende dialoog met de Mennonite World Conference. En dat de paus bijna