Perspectief 2021-51

30 Min. Sigrid Kaag MPhil Perspectief en Constantinopel uit 1054, een intrekking die Willebrands zelf uitsprak. Na negen eeuwen was er weer contact. Door zijn inzet sprak het Vaticaan ook voor het eerst na vijf eeuwen met de angli- caanse leiders in Canterbury en voor het eerst na vijftien eeuwen met de Koptische kerk in Egypte. Hij leidde de dialoog met leiders in Moskou, Armenië en Syrië, die met de protestantse wereld en die met de joodse gemeenschap. Zijn handelsmerk: praten, praten, en nog eens praten. De relatie met de joodse gemeenschap was voor hem belangrijk, want al heel vroeg in de oorlog was hij van mening dat het lijden van de joden het lijden was van Christus was. Zijn denken over de joodse gemeenschap begon met het “lezen” van de Joodse geschiedenis van leven en lijden als relevant, vanwege de mogelijke christelijke invulling. Maar dat veranderde geleidelijk aan. Het zelfstandig voortbe- staan van het Jodendom was juist een verrijking voor de wereld, zou Willebrands concluderen. Hij was bereid écht de verbinding te zoeken. Verrassende, verbazingwekkende ver- binding. Om anderen daadwerkelijk te horen en om zichzelf en de kerk niet te isoleren, maar in te bedden in de bredere samenleving. Hij wilde ook binnen het Christendom de toenadering tussen de kerken, om de droom van het herstel van die ene, oorspronkelijke kerk te realiseren. Bronnen De biografie ziet een belangrijke oorzaak hiervan in zijn studie van John Henry Newman, waar hij ook op zou promoveren. Newman was Anglicaan, maar werd katholiek, na veel studie van de Kerkvaders, maar ook omdat hij meende dat het zingevingskader van de Katholieken beter compatibel waren met zijn eigen gewe- ten en levenservaringen dan de Anglicaanse Kerk. Intuïtieve rede en kennis van seculiere filosofie, die voedden volgens hem juist de wortels van het eigen geloof.