Perspectief 2021-51

2021-51 3 Over ‘een leven in gesprek’ Dr. Karim Schelkens Tijdens de voorbereiding van dit online symposium nam ik voor de zekerheid het programma ervan nog eens door, en dat viel tegen. Niet zozeer het programma op zich, als wel de mij toe- bedeelde opdracht om in tien minuten de bio grafie ‘ Johannes Willebrands. Een leven in gesprek ’ voor te stellen . 1 Dit leek aan- vankelijk simpeler dan het was, want de afgelopen jaren had ik als biograaf, tot consternatie van mijn omgeving en mijn uitge- ver, vele jaren en pagina’s nodig om het verhaal te brengen, en zelfs dan verantwoordde ik achteraan het boek hoezeer ik in het werkproces had moeten selecteren en schrappen, hoeveel men- sen en verhalen tot slot nog buiten het boekomslag vielen. Kijkend vanuit de lockdown Dus wat te doen? Een samenvatting? Niet echt een goed plan, want hoe vat men een boek samen, of om de vraag nog wezenlijker te stellen: hoe vat je een mensenleven samen dat bijna een eeuw overspande en over alle denkbare grenzen heen uitstrekte? Het was Co- rona, dit virus dat onze levens nu dagelijks beheerst, ons opsluit, thuishoudt en tot stilstand dwingt, dat me tot denken stemde over dit boek. In de acht jaren dat ik eraan werkte moest ik Willebrands kriskras achternareizen. Naar de Verenigde Staten, Canada, Duitsland, Griekenland, de Wereldraad van Kerken in Genève, de archieven in Parijs en de het Archivio apostolico in het Vaticaan … Dat alles is vandaag onmogelijk en achterom kijkend krijgt Willebrands’ uitwaaierende verhaal de allure van nostalgische film, iets uit vervlogen tijden. Precies onze gedeelde ervaring van krimp en begrenzing, van verlangen naar werkelijke ontmoeting en de herontdekking van het levensbelang daarvan, werpen, althans voor mij, een scherper licht op de biografie. De reden is eenvoudig: weinig verbindt mensen meer dan een gedeeld gemis.