Perspectief 2020-49

54 Prof. dr. Herman Teule Perspectief Van die 5 zetels die de christenen hebben in Koerdistan gaan er 4 naar de Assyrische Democratische Beweging toe en één naar een wat duistere beweging, de Unie van de Christenen van Koerdistan. Wat we wel moeten bedenken is dat de christenen op politiek vlak niet allemaal tot één partij behoren. Sinds 1991 hebben de christenen twaalf jaar lang prominent een rol kunnen spelen in het Koerdische politieke leven. Er zijn altijd ministers geweest in de successieve Koerdische regeringen en niet alleen maar onbelangrijke posten als bijvoorbeeld minister van toerisme, maar ook belangrijke ministersposten als die van financiën. Zij speelden een rol en hun werd toegestaan een politieke rol te spelen. 2.4. Na de val van Saddam Hussain In 2003 verandert de hele situatie. De Tweede Golfoorlog breekt uit, resulterend in de val van Saddam Hussain. Irak moest helemaal opnieuw bedacht worden en Koerdistan wordt nu weer een onderdeel van de Iraakse staat. Het verliest niet de autonomie, want het blijft een autonoom onderdeel van Irak, maar het is toch anders dan vroeger: men moet reke- ning houden met de federale staat met de hoofdstad Bagdad. Wat betekent dat voor de christelijke politiek? Yonadem Kanna, de leider van de ADM, zegt: Nu moeten wij als chris- tenen een politieke rol gaan spelen op het nationale vlak, en hij verhuist de hoofdkwartieren van de ADM van Irbil, de hoofdstad van Koerdistan, naar Bagdad. Na Saddam moet er een nieuwe grondwet komen en hij zegt: Nu is het belangrijk dat wij niet weer zoals vroeger onder Saddam te maken hebben met de Chaldeeuwse patriarch en met een Assyrische aartsbisschop en met een Syrische… enzovoort, verschillende kerkelijke leiders die ons vertegenwoordigen. We moeten met één stem optreden en hij stelt dan voor dat in de nieuwe grondwet er één gezamenlijke benaming zou komen voor de chris- tenen. Hij stelt dan voor de naam Kildo-Asjoeri, Chaldeeuws-Assyrisch. Hij had inmiddels door dat die naam Assyrisch toch niet helemaal de gelukkige naam was om redenen die ik hierboven heb genoemd. Kildo betekent Chaldeeuws, de Chaldeeërs waren de grootste gemeenschap, dus dat moet erbij. We bedenken de naam Chaldeeuws-Assyrisch als een gemeenschappelijk label voor alle christenen. En inderdaad, in het ontwerp van de consti- tutie, waarover gestemd moest worden, zien we dat in art. 50d er melding gemaakt wordt van de culturele, administratieve en politieke rechten van 1. De Chaldo-Assyriërs, 2. de Turkmenen enzovoorts. Er is één christelijke component. Maar wat gebeurt er? De kerke- lijke leiding, van de verschillende kerken maar vooral van de Chaldeeuwse Kerk, schrikt