Perspectief 2020-49

2020-49 ‘Fratelli tutti’ 35 verdedigen. Oorlog moet vermeden worden. In een voetnoot (242) sneuvelt de ‘rechtvaardige oorlog’ onder verwijzing naar andere gedachten van de kerkvader Augustinus die deze benadering juist in zijn denken integreerde. De paus wijst er met nadruk op dat vrede niet vereist dat we vergeten; ook verge- ving vereist niet dat we vergeten. Met name de Shoah mag nooit vergeten worden. Het is wel belangrijk hoe we met herinneringen omgaan. In een passage die meer detailanalyse vereist bespreekt de paus vervolgens zowel de ongerechtigheid van de oorlog als de doodstraf. Het pauselijk standpunt over kernwapens wordt her- haald en van een wenkend perspectief voorzien, waarbij tevens wordt gesteld dat regels alleen (lees: het buiten de wet verklaren van kernwapens) het onderliggend probleem niet zal oplossen. In hoofdstuk 8 bespreekt de paus religies (in meervoud) als bron van wijsheid, waarbij hij behalve aan het bevorderen van het vreedzaam functioneren van religie ook aandacht besteedt aan de interreligieuze oecumenische inzet voor de inbreng van wijsheid in het werken aan vrede, en contouren aangeeft hoe de christelijke identiteit in deze context kan functioneren. 2. Een eerste reflectie: welk beeld komt naar voren? Bij wijze van eerste duiding van deze encycliek zou ik naar voren willen brengen dat het een mooie tekst is, in zekere zin een tekst die het spreken over liefde be- vrijdt uit de versmallende beperking tot de privésfeer. Christenen die zich verzetten tegen populisme en het gebruik dat dit maakt van het christendom, vinden paus Franciscus aan hun zijde. Zo ook vinden mensen die inzetten op meer solidariteit met migranten en vluchtelingen, in de paus een bondgenoot. De inzet voor vrede wordt aangemoedigd. En de tekst is uniek door haar expliciete waardering voor de interreligieuze dialoog met groot imam Ahmad Al-Tayyeb, die meermalen in posi- tieve zin wordt aangehaald.