Perspectief 2020-48

2020-48 Gaan waar geen wegen zijn 23 communicatief tekort dat de verbindende effectiviteit van de hoogdiensten hinderde. De ervaringen van Brenda en ik waren niet dezelfde maar op dit punt vergelijkbaar. Om deze reden vond en vind ik onze persoonlijke terughoudendheid om deel te nemen aan de eucharistie een gepaste respons. Van belang is ook dat onze attitudes wezenlijk beïnvloed werden door onze internationale ervaringen; dit gold voor ons allebei in vergelijkbare mate. 3 Verwarring, verdeeldheid en blijvende verbondenheid Is het punt waarmee ik bovenstaande beschrijving afsloot – open communicatielijnen tus- sen participanten – werkelijk zo belangrijk voor de viering van de eucharistie dat waar deze ontbreekt, terughoudendheid of zelfs restricties in de deelname op hun plaats zijn? Ik meen van wel. Kenmerkend voor de eucharistie, aldus nog eenmaal Brenda, is dat hier mensen samen gemeenschap vieren die op alle andere punten vaak volstrekt van elkaar verschillen en zelfs lijnrecht tegenover elkaar kunnen staan. Het is een gemeenschap die bij nul begint, en in sommige gevallen zelfs ver onder nul. De eucharistie is een gave die de kerk equi- peert om de gemeenschap te worden die zij zou moeten zijn: één die uitersten bij elkaar brengt, tollenaars en revolutionairen, libertariërs en communisten (vgl. Mt. 10:1-4). Wan- neer door gebrek aan open communicatie de eigenheid van mensen en hun eigen ervaringen en opvattingen als unieke persoon tekort wordt gedaan om een suggestie van harmonie te creëren, dan is ook de viering van de eucharistie op zichzelf niet bij machte dat patroon te doorbreken. Dan treedt een versmalling op van de volle transformatieve betekenis van de eucharistie. Dat wil dan zeggen: de presentie van Christus en de heilige Geest in de eucharistie blijft onverminderd aanwezig, maar de respons van de gemeen- schap laat te wensen over, en daarmee verzwakt de transformerende kracht van de eucharistie. Met de gescheidenheid van de kerken is een communicatief deficit (om het zo te noemen) niet alleen praktisch en incidenteel maar ook structureel voorgegeven. Simpel gezegd: we kennen elkaar onvoldoende. En niet alleen is dit deficit structureel, het staat onder funda- mentele spanning met de transcendente werkelijkheid die de kern van de eucharistie