Perspectief 2020-48

12 Prof. dr. Fred van Iersel Perspectief absolute zin kunnen vermijden. Direct na het uitbreken van de crisis verschenen er boven- dien in verschillende kranten interviews met senioren die zeiden dat ze geen plaats op de intensive care willen bezetten; ze hebben, zeggen ze, al een kansrijk en betekenisvol leven gehad: ‘laat mijn plaats maar aan jongeren’. Hier wordt dus wel degelijk een ethische kant van de omgang met de eigen dood zichtbaar van de kant van een ‘risicogroep’. 5 Uitgesproken vertrouwen Hoe zouden we de coronacrisis beleefd hebben als het vertrouwen in een goddelijke liefde die sterker is dan de dood – de liefde van God voor mensen – sterker en vooral wijder verbreid was geweest, en verbonden met een cultuur van compassie tot het einde? Of beter: hoe beleven mensen de coronacrisis die ook nu nog steeds niet geloven dat de dood het einde is? Die zijn er immers nu ook. Maar waarom zien en horen we ze nauwe- lijks? Misschien wordt het tijd om ons te bezinnen op het cultuurkritische woord van Jezus van Nazareth: wie zijn leven wil behouden, zal het verliezen (Mc. 8: 35). Dit heeft natuurlijk ook betrekking op de persoonlijke risico’s die zorgmedewerkers en militairen aanvaardbaar vinden en daadwerkelijk nemen in hun toegewijde werk in deze crisis. Dit woord prijst hen. Maar de betekenis reikt verder. Ze raakt ook aan de grondslag van onze cultuur. In de politiek zal dit woord niet snel klinken: de politiek kan het niet ‘verkopen’ zelfs maar de indruk te wekken dat ze niet voor kwetsbaren opkomt. Daar kunnen we ons als Nederlan- ders in zekere zin gelukkig mee prijzen; beter een schild voor de zwakken dan een onverschillige of afzijdige overheid. Maar toch moeten burgers intussen zichzelf meer pu- bliek uitspreken over dat andere kernprobleem in onze westerse cultuur: de uiteindelijke vergeefsheid van de controledrang die onze angst voor de dood verscherpt zodat de grens tussen bestrijding van onnodig vroegtijdig sterven enerzijds en doodsverdringing ander- zijds vervaagt. Hoe lang kunnen we nog verwachten dat onze regering kampioen sterfelijkheidsbestrijding is?