Perspectief 2020-47

16 Dr. p. Amfilochius Miltos Perspectief de actieve participatie van de gelovigen aan de liturgie en het leven van de Kerk. De deel- name van leken aan de diocesane synodes is geen nieuwigheid, ze ligt in de lijn van de traditie, zoals blijkt uit het citaat van Cyprianus. 4.3. De lokale synodaliteit in crisis In de oosterse traditie kent men geen diocesane synodes. Men zou vandaag een parallel kunnen trekken met de vergaderingen/bijeenkomsten van clerici en leken die de bisschop kan samenroepen. Natuurlijk bestaan er voor deze vergaderingen geen canonieke voor- schriften en in feite vinden ze over het algemeen ook eerder zeldzaam plaats. Het is wel zo dat, al gaan de orthodoxen prat op de synodaliteit als een orthodox waardevol bezit, de principes van de synodaliteit niet altijd worden weerspiegeld in de orthodoxe kerkelijke realiteit. Verschillende orthodoxe theologen hebben reeds aan zelfkritiek gedaan en spre- ken over een crisis van de collegialiteit of conciliariteit. 48 Als we de drie ecclesiologische punten die we belicht hebben, d.w.z. de communio, de eucharistische ecclesiologie en de wederzijdse relatie tussen bisschop en lokale Kerk, van nabij zouden bekijken, dan zouden we wellicht ontgoocheld zijn. Alvorens het over de problemen te hebben, moeten we echter zeggen dat er, zoals in de Katholieke Kerk, ook in de Orthodoxe kerk, verscheidenheid is, naargelang van het land, de culturen, de histo- rische omstandigheden, de theologische context enz. Maar deze crisis van de synodaliteit is min of meer vast te stellen in heel de orthodoxe wereld. Beginnen we eerst met het gemis aan gemeenschapsgevoel, zowel in de parochie als in het bisdom. Het christelijke leven van een praktiserend orthodox is erg individualistisch getint, het doel van het christen zijn is mijn persoonlijke, ja zelfs individuele, heiliging. Een sterke nadruk op onze ascetische theologie of een foutieve interpretatie van de persoon- lijke vergoddelijking ( theosis ), wat op zich niet negatief is, leidt er soms toe dat de echte communio met de andere gelovigen eerder als een obstakel wordt gezien. In onze paro- chies heerst er nauwelijks een sfeer van gemeenschap of familie. Op diocesaan vlak, zoals M. Stavrou opmerkt: “hebben de r elaties de tendens eerder hi- erarchisch beleefd te worden, de diocesane samenkomst wordt gemakkelijk vervangen door een bureaucratie, die als efficiënter wordt ervaren. Dit voedt enkel het klerikalisme

RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=