Perspectief 2020-47

12 Dr. p. Amfilochius Miltos Perspectief Dankzij de eucharistische ecclesiologie, zien wij wat de Kerk wezenlijk onderscheidt van iedere andere gemeenschap, en ook dat de Kerk een gestructureerde gemeenschap is, waarin er geen tegenstelling bestaat tussen de vier charismata of de ambten en bedienin- gen binnen de Kerk: leken, diakens, priesters en bisschop. Wij kunnen tevens de betekenis van deze ecclesiologie voor de synodaliteit vatten. Zoals in de eucharistie iedereen zijn plaats heeft in de Kerk - want er is geen eucharistie zonder het Amen van de gemeenschap, d.w.z. zonder de participatie van de leken – , zo neemt op dezelfde wijze iedereen deel aan de Kerk die in zekere zin synode is, gemeenschap, communio. 3.3 De lokale Kerk als realisatie van heel de Kerk Het derde kenmerk van de communio-ecclesiologie, dat voortvloeit uit haar trinitaire fun- dament en haar eucharistische realisatie is het verband tussen eenheid en verscheidenheid. Deze band tussen het ene en de veelvoud is aanwezig op verschillende niveaus en in verschillende realiteiten. Eerst en vooral, op het fundamentele niveau van de lokale Kerk: de eenheid van de eucharistische gemeenschap wordt belichaamd door haar hoofd, de bisschop, zoals iedere eucharistische gemeenschap door haar proestos , degene die voorgaat, de priester. Niettemin wordt de verscheidenheid van de gemeenschap daar- door niet tenietgedaan. Integendeel, er is een interdependentie: er is geen bisschop zonder gemeenschap, en er is geen gemeenschap zonder bisschop. Diezelfde interdepen- dentie bestaat er tussen de éne, heilige, katholieke en apostolische Kerk die we belijden in het Credo en de lokale Kerken verspreid over de wereld. De Kerk voltrekt zich noodzakelijkerwijze op een plaats en niet op een abstracte manier. Dat betekent dat de éne Kerk tegelijkertijd bestaat uit vele lokale Kerken. Heel de kerk is niet de optelsom van de lokale Kerken maar hun communio, communio ecclesiarum . Maar wat verstaat men onder lokale Kerk? Een parochie of een autocefale kerk? Zou een paro- chie of een autocefale Kerk (in de praktijk, een nationale) binnen de Orthodoxie, een lokale Kerk kunnen genoemd worden? We kunnen deze kwestie nu niet verder uitdiepen, toch dienen we erop te wijzen dat in onze patristische en canonieke bronnen de verwijzing Kerk steeds en uitsluitend verwijst naar de structuur die wij vandaag bisdom noemen t.t.z. een eucharistische gemeenschap (in de brede zin van het woord en niet naar een liturgische bijeenkomst) geleid door de