Perspectief 2019-46

6 Zr. Hildegard Koetsveld Perspectief niet op grond van iets dat voor beide partijen ‘hetzelfde’ is, maar, zou ik haast zeggen, omdat we beiden als ander in relatie staan met God die voor ons beiden de grote Ander is. Wellicht is het daarom toch mogelijk dat er een ervaring van herkenning is op existen- tieel niveau. Er gaat een ruimte open voorbij de grenzen van het geschapene. 2. Eucharistie vieren Spirituele oecumene betekent voor Zizioulas de ontmoeting tussen de verschillende chris- telijke tradities met als doel werkelijk het ene lichaam van Christus te worden. Zijn visioen is dat alle christenen van één plaats samen eucharistie zullen vieren. Het vreedzaam samen leven als verschillende denominaties doet aan de opdracht om de Drie-ene God te weer- spiegelen te kort. 2 Dit lijkt wellicht een visie op oecumene als een louter binnenkerkelijk gebeuren. Maar dat zou een vergissing zijn. Zoals het christelijk geloof de gehele wereld en de gehele mensheid op het oog heeft en zich wil verwerkelijken in de concrete situatie van mens en schepping, zo resoneren alle dimensies van het leven mee in Zizioulas’ onto- logische theologie. Maar psychologiseren of moraliseren tref je bij hem niet aan. Het gaat hem om het zijn zelf. Toch levert dat niet enkel hoge abstracte denkbeelden op, al vragen zijn boeken tijd: aandachtige lezing en geduldige verwerking. Zo probeert hij bijvoorbeeld – nog heel voorzichtig en tastend – binnen zijn triniteitstheologie aanknopingspunten te vinden voor een theologische ontmoeting met de Islam en wijst hij in zijn antropologie op wat zijns inziens de diepste oorzaak van de ecologische crisis is. Opvallend is dat deze ontologische theologie voortkomt uit de ervaring van de eucharistie. Zizioulas is volop in gesprek met grote theologen en filosofen en tegelijkertijd komt tel- kens, vaak maar even, een aspect van de eucharistie ter sprake. Dit betekent dat ook de spiritualiteit die eruit voortvloeit, nooit ver weg is. Al gaat het laatste hoofdstuk van zijn boek expliciet over Kerkmystiek, toch is spiritualiteit geen hoofdstuk apart en is dit laatste gedeelte al even theologisch als de rest. In dit korte artikel hoop ik de lezer kennis te laten maken met een theoloog, die zo naar de kern gaat dat je voelt: ‘ja, zo krijgt het christelijk geloof weer betekenis. Dit is theologie voor de toekomst’. Ik zal iets belichten van zijn grond-intuïtie: de betekenis van het persoon-zijn en wat daaruit voortvloeit.