Perspectief 2019-44

Perspectief 90 De verdeeldheid binnen de Orthodoxe kerk raakt ook Nederland Een ontwikkeling naar elkaar beconcurrerende etnische Orthodoxe kerken in Nederland Drs. Paul Baars 1. Conflict Constantinopel-Moskou over Oekraïne Wat zijn de gevolgen voor Orthodoxe christenen in Nederland van de ruzie tussen het patriarchaat Moskou en het patriarchaat Constanti- nopel over Oekraïne? Over de aard van het conflict toch één opmerking. Men roept dat het een schisma is. Maar het is geen schisma. Ze hebben geen meningsverschil over de geloofsbelijdenis, over de Drie-eenheid of over de Bijbel. Het is een kerkpolitiek conflict over hoe de kerkelijke verdeeldheid in Oekraïne moet worden opge- lost. Het is onduidelijk hoe het zich verder zal ontwikkelen. Wat gaat er in Oekraïne gebeuren? Leveren bemiddelingspogingen nog iets op? Hoe zullen de andere patriarchaten reageren? Zal het patriarchaat Constantinopel zelf in de problemen raken? De meeste Orthodoxe gelovigen en priesters, die ik erover sprak, willen het conflict niet op de spits drijven. De hoogkerkelijke ruzies staan ver van de meeste gelovigen af. Enkele mensen zeiden: ik doe maar of het conflict niet bestaat. Maar het conflict bestaat en hoe langer het duurt hoe moeilijker het wordt om het te negeren. De sacramentele ’communio’ tussen Constantinopel en Moskou is verbroken. Gelovigen van het patriarchaat Moskou mogen geen sacramenten meer ontvangen in parochies of kloosters, die onder Constan- tinopel vallen. Geestelijken (priesters, diakens) van het patriarchaat Moskou mogen daar niet meer dienen. Andersom geldt dit verbod trouwens niet. De Russisch-orthodoxe bis- schop voor Nederland, Jelisej heeft wel verklaard, dat er “pastoraal” met dit probleem moet worden omgegaan. Voor gemengde echtparen wordt een uitzondering gemaakt. In