Perspectief 2019-44

2019-44 73 Tussen nationalisme en oecumenisch idealisme De gestalte van de Orthodoxe Kerk van Oekraïne Prof. dr. Alfons Brüning 1. Autocefalie voor de Orthodoxe Kerk van Oekraïne Sinds 6 januari jl. – Orthodox kerstmis volgens de oude kalender, Epi- fanie volgens de nieuwe – is de Orthodoxe kerk van Oekraïne ( Pravoslavna cerkva Ukrainy ) een feit. Op die dag werd aan de nieuw gekozen metropoliet van Kiev, Epifanij, door patriarch Bartholomeüs van Constantinopel de beloofde tomos verleend. Een tomos is bij de Orthodoxe kerk een document waarin een besluit van de synode en van de patriarch wordt gedocumenteerd. In dit geval bevatte de tomos de toekenning van autocefalie aan de net opgerichte zelfstandige Orthodoxe Kerk van Oekraïne, nadat een herenigingssynode op 18 december een metropoliet had gekozen en een kerkorde had aangenomen. Volgens velen kwam hiermee vooral een politiek project aan een voorlopig einde en aan een succesvol einde. Immers, het was het Oekraïens parlement geweest dat eerder, in april 2018, een resolutie had aangenomen om bij patriarch Bartholomeüs aan te dringen op de toekenning van autocefalie aan de Oekraïense orthodoxen. Vervolgens verzocht de Oe- kraïense president Porosjenko het oecumenisch patriarchaat om een onafhankelijke kerk voor de Oekraïense Orthodoxen op te richten. Oekraïense Orthodoxen, dat betekende op die tijd – een jaar geleden - vooral de leden van de Oekraïense Orthodoxe Kerk, patriar- chaat Kiev, die sinds 1992 bestond en zich sindsdien onder leiding van de omstreden ’patriarch‘ Filaret bevond. Daarnaast bestond er de Oekraïense Autocefale Orthodoxe Kerk, een diasporakerk met haar oorsprong in de jaren 1920, die na het ineenstorten van de Sovjet-Unie ook in het onafhankelijke Oekraïne weer parochies had opgericht. Theoretisch had men er ook de grootste van de drie Orthodoxe kerken, de Oekraïense Orthodoxe Kerk,

RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=