Perspectief 2019-44

2019-44 Thema – In vrede samenleven Prof. dr. Marcel Poorthuis. 45 6. Fundamentalisme Apocalyptische beelden is een kenmerk van fundamentalisme, zowel islamitisch als chris- telijk als joods. Ik kijk graag naar hoe het geloof concreet wordt beleefd, ook in Syrië. Daar is het heiligdom van Thecla, de metgezellin van Paulus in Ma’alula, tevens de plek waar het Aramees van Jezus‘ tijd nog wordt gesproken: islamitische en christelijke vrouwen kwa- men daar graag. Het is geen dialoog tussen beide groepen, geen zelfde overtuiging, wel gastvrijheid en respectvolle afstand. De plek is vernietigd door moslimfundamentalisten. Fundamentalisme zie ik als een mo- dern verschijnsel dat veraf staat van de traditionele religie. De vele uitlegtradities in de traditionele religie zijn alleen maar een ballast voor de fundamentalist. Elders 4 heb ik be- toogd dat we juist de islamitische orthodoxie nodig hebben om extremise en fundamentalisme op te sporen. Het afschuwelijke gebeuren in onze stad Utrecht wordt door moslims in Nederland even- zeer betreurd als door ons. Wat is fundamentalisme in het algemeen: een hang naar radicale zuivering, afkeer van verbondenheid tussen religies , van rituelen en volksgebruiken, van heiligen, van het be- zoeken van graven. Zowel de abt van Mar Musa Paolo Dall’Oglio als pater Van de Lugt passen niet in wat fundamentalisten willen en worden gewelddadig uit de weg geruimd. 7. Dialoog in Oost en West De verhouding tussen de religies is vooral van belang op het vlak van de samenleving. De rol van kloosters zal belangrijk blijven, maar het moet in de samenleving gebeuren. Het boek Uit liefde voor de islam , van Paolo Dall’Oglio, is verwarrend omdat er een grote liefde voor de islam uit spreekt, maar vóór de oorlog in Syrië is geschreven. Het is ook ontroerend omdat de abt hoogstwaarschijnlijk bloedgetuige is geworden van zijn eigen visie. Hij pleit in het boek voor: kerk voor de islam , of kerk van de islam , daar herken ik eerlijk gezegd niet zoveel in. Oosterse christenen zijn ouder dan de islam en hun theologen kennen de Arabische teksten van Koran en Tafsir goed. Het Westen was tot ver in de Mid- deleeuwen volkomen onwetend over de islam, de Koran is pas laat vertaald in het Latijn