Perspectief 2019-43

Perspectief 4 Herstel van kerkelijke gemeenschap – Hoe ver zijn wij? Bij wijze van inleiding Prof. dr. Marcel Sarot In mei 2018 publiceerde de aartsbisschop van Utrecht, kardinaal Eijk, op diverse websites een geruchtmakende blog. 1 Hij ging in op een op dat moment nog niet gepubliceerd document waarin werd gesteld dat een protestant die met een katholiek is gehuwd onder bepaalde voorwaarden de communie mag ontvangen. 2 Dit docu- ment was eerder door een ruime meerderheid van de Duitse bisschoppen geaccepteerd, 3 en toen zeven van de zevenentwintig bisschoppen zich vervolgens tot Rome wendden met de vraag of een bisschoppenconferentie in dezen bevoegd was, 4 verwezen de vertegenwoordigers van de curie voor het antwoord op deze vraag in eerste instantie terug naar de (verdeelde) Duitse bisschoppenconferentie met de opdracht er samen uit te komen. 5 In zijn blog legt kardinaal Eijk de wezenlijke verschillen tussen de katholieke leer van de transsubstantiatie en de lutherse leer van de consubstantiatie uit. 6 Deze verschillen zijn volgens hem zo groot ‘dat men werkelijk moet verlangen dat iemand die de Communie wenst te ontvangen, expliciet en formeel in volledige communio treedt met de Katholieke Kerk (behalve in het geval van stervensgevaar) en op die manier expliciet zijn acceptatie bevestigt van het geloof van de Katholieke Kerk, inclusief de Eucharistie.’ 7 Volgens kardi- naal Eijk had de Paus de zaak niet moeten terugverwijzen naar de Duitse bisschoppenconferentie, maar had hij zelf helderheid moeten verschaffen. 8 Vervolgens schreef kardinaal-elect Luis Ladaria SJ, de prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer, een brief waarin de Heilige Vader zijn kennelijke steun voor het Duitse voor- stel introk omdat de tekst nog niet rijp voor publicatie was. 9 Ladaria voegt hieraan toe dat ‘de toelating tot de Communie van een protestant uit een gemengd huwelijk’ handelt ‘om een thema, dat het geloof van de Kerk aangaat en relevant is voor de wereldkerk. Deze vraag heeft gevolgen voor de oecumenische betrekkingen tot andere Kerken en kerkelijke