Perspectief 2018-42

2018-42 p. Thaddée Barnas 71 van Moskou – canoniek erkend door heel de orthodoxe wereld. Voor het orthodoxe kerk- gevoel is deze situatie heel pijnlijk en verre van normaal. Want er zou slecht één enkele orthodoxe Kerk op een territorium dienen te zijn. Tien jaar geleden in 2008 had de president van de Oekraïense Republiek in die tijd, Viktor Yushchenko, Patriarch Bartholomeus in Kiev uitgenodigd in de hoop dat deze al de Or- thodoxe kerken van Oekraïne zou opnemen onder zijn jurisdictie. Maar Patriarch Bartholomeus had het toen niet goed bevonden een dergelijk proces in gang te zetten. Om de oorzaken en gevolgen van deze crisis goed te begrijpen dient men rekening te houden met een geheel van feiten. Heeft de orthodoxie in Oekraïne eerder een Russisch of een Oekraïens gelaat? Vandaag is de grootste van de drie orthodoxe Kerken de EOU- PM, deze maakt vooral gebruik van het Russisch bij praktische zaken en van het oud- slavisch voor de eredienst (zoals meestal overal in Rusland), terwijl de twee andere Kerken het modern Oekraïens zowel in de eredienst als in de administratie gebruiken. Eigenlijk hadden we misschien beter moeten blijven stilstaan bij de complexe kwestie van de nationale Oekraïense identiteit. Verschilt die al dan niet van de nationale Russische identiteit? We hadden wellicht ook een oog dienen te werpen op de dan weer erg verbon- den en dan weer erg gescheiden relaties in de geschiedenis van de Russen en de Oekraïners. Maar dat zou ons te ver voeren, en de tijd is beperkt. De spanningen stijgen en de demarcatielijnen beginnen zich uit te tekenen tussen de partizanen aan deze en gene zijde. Een breuk in de communio met Constantinopel werd uitgesproken vanuit Mos- kou. Constantinopel van zijn kant heeft de excommunicatie in 1997 door Moskou tegen patriarch Philarète (Denysenko) uitgesproken, die de EOU-PK organiseerde, opgeheven. En groeiend aantal orthodoxe Kerken hebben partij gekozen, hetzij voor Constantinopel, hetzij voor Moskou. Vermits ikzelf geen orthodox ben, komt het mij niet toe een oplossing voor de actuele crisis aan te reiken binnen de eenheid van de orthodoxe wereld. Maar ik nodig allen uit die loyale vrienden zijn van onze orthodoxe broeders en zusters, in naam van ons gemeen- schappelijk christelijk getuigenis, van zich oprechte medestanders te tonen van de verzoening en van een rechtvaardige en duurzame oplossing. 1 Constitutie en Reglement van de WRK, Artikels I en III .