Perspectief 2018-41

Perspectief 54 Drs. Geert van Dartel relatie tussen de lokale, regionale en universele dimensie van de Kerk als om leergezag en onfeilbaarheid. In het hoofdstuk over de verhouding tussen plaatselijke en universele kerk wordt de weg verkend van een ecclesiologie van de universele kerk naar een eucharistische theologie van de plaatselijke kerken die samen de universele gemeenschap van plaatselijke kerken vormen. Dit heeft consequenties voor het gewicht en de bevoegdheden van het pauselijk primaat. In een ecclesiologie van de universele kerk zijn de bevoegdheden anders dan in een ecclesiologie van de plaatselijke kerken waarin het universele primaatschap in de synodaliteit van alle plaatselijke kerken geïntegreerd is en daardoor wordt bepaald (zie nr. 15). De voorgestelde vorm van de Gemeenschap van Lokale Kerken met regionale verbanden die nog in kerkrechtelijke bepalingen moet worden uitgewerkt zou een sterke inperking betekenen van gezag en competentie van de paus in de gemeenschap van lokale Kerken. Leergezag en onfeilbaarheid De paragraaf hierover (24-40) is er op gericht het leergezag te verankeren in de communio-structuur van de Kerk. De paus, is niet de enige toetssteen voor waarheidsvinding. Andere instanties voor waarheidsvinding zijn: de Heilige Schrift, de Traditie, het leergezag, de geloofszin van de gelovige (sensus fidelium) en de wetenschappelijke theologie. Deze instanties voor waarheidsvinding veronderstellen elkaar. Het leergezag mag zich daarvan niet los maken of erboven stellen. Het gaat om een samenspel tussen deze instanties. De paus mag zich daarboven niet als hoeder van waarheid en eenheid verheffen. Ook hier geldt dat voor de uitoefening van het leergezag in de toekomstige gemeenschap van kerken procedures en kerkrechtelijke bepalingen moeten worden uitgewerkt. Aan het einde van de paragraaf worden nog wat relativerende opmerkingen gemaakt over de betekenis van het leergezag en kerkelijke sancties in het huidige tijdsgewricht. Op zich zal er brede instemming zijn met de opvatting dat er meer factoren dan alleen het leergezag van de paus relevant zijn voor waarheidsvinding. Spannend wordt het pas bij de vraag hoe die verschillende instanties zich tot elkaar verhouden en hoe definitieve uitspraken