Perspectief 2018-41

2018 - 41 De Kerk als sacrament 35 Re ag eer Vergegenwärtigung des Eschaton’ ( quasi zal hier dezelfde functie hebben als veluti in LG 1) en, even later en dan in het Latijn, ‘sacramentum futuri’ (vgl. Rm. 5,14). Deze vluchtige blik in de ecclesiologie van Kasper, die toch solide katholiek mag heten, leert ons dat het thema van de sacramentaliteit in een katholieke ecclesiologie niet dominant hoeft te zijn om toch katholiek te kunnen worden genoemd. Kasper’s ecclesiologie wordt beheerst door het thema communio waarvan hij sinds de evaluatie van het concilie in 1985 verkondigt dat het het centrale thema van het concilie is. Het treft gelukkig dat zeker sinds de Vijfde Wereldconferentie van de Commissie voor Geloof en Kerkorde van de Wereldraad (Santiago de Compostela 1993, On the Way to Fuller Koinonia ) ook deze Commissie daar grote belangstelling voor heeft. – Overigens moeten we natuurlijk niet uitsluiten dat onderwerpen die in de ene ecclesiologie worden verbonden met de ‘Kerk als sacrament’ in een andere onder het hoofd ‘Kerk als communio’ worden behandeld. 2. De Kerk als sacrament: een modern thema met oude wortels Voor de aanduiding van de Kerk als sacrament worden oude bronnen aangevoerd. Toch is het een modern thema. De historische context waarbinnen het gelanceerd werd doet ertoe. Het verschijnt in de jaren 60 van de vorige eeuw bijna tegelijkertijd in gezaghebbende teksten met universele reikwijdte. Want de instanties die deze teksten de wereld instuurden waren het Tweede Vaticaans Concilie (1962-64) resp. de vierde Algemene Vergadering van de Wereldraad van Kerken in Uppsala (1968). We plaatsen de twee teksten naast elkaar. Vat. II, dogmatische Constitutie Lumen Gentium : in de openingsparagraaf van deze Constitutie zetten de concilievaders uiteen wat zij zien als het wezen en de zending van de Kerk in deze tijd: In Christus is de Kerk als het ware het (of: een) sacrament, dat is het (een) teken en het (een) instrument, van de innige vereniging ( unionis ) met God en van de eenheid ( unitatis ) van heel het menselijk geslacht...