Perspectief 2015-28

2015-28 Liedboeken als bron voor oecumenisch onderwijs 23 Reag eer Perspectieven voor oecumenische bewustwording Deze zojuist beschreven ervaringen bieden perspectieven voor oecumenische bewustwording en onderwijs zowel binnen en buiten een academische setting. De mogelijkheden liggen met name op de volgende twee gebieden: Oecumene: dichterbij dan je denkt Oecumene wordt vaak ervaren als iets dat op z’n best een ver van m’n bed show is. Het analyseren van liederen uit een liedboek, bijvoorbeeld de meest geliefde liederen van cursisten, of ze nu aan een universiteit studeren of deelnemen aan een gemeenteavond, met aandacht voor de oecumenische dimensies ervan, kan oecumene opeens heel dichtbij brengen en (tenminste) aanleiding geven tot bewustwording en reflectie. Als voor mij, als oud-katholiek, een lied uit een protestantse traditie van bijzondere betekenis is, brengt dit oecumene dichtbij en geeft aanleiding tot nadenken over de relatie tussen verschillende tradities en kerken. Dit laatste vormt ook de kern van mijn tweede punt. De eigen traditie in oecumenisch licht Ingaan op de oecumenische dimensie van het liedgoed van de eigen kerk, met name zoals het in gecanoniseerde vorm voorhanden is in een (geautoriseerd) liedboek, biedt ook mogelijkheden om de eigen traditie als geheel in een oecumenisch licht te plaatsen. Wanneer oecumene via liedgoed dichtbij komt, kan het ook als een liedboek als heuristisch middel dienen om het oecumenische in de eigen traditie ontdekken – simpelweg door te kijken wat waar vandaan komt. Een liedboek canoniseert en stelt identiteit samen, als het ware – op het spoor komen hoe oecumenisch deze is, werpt licht op het oecumenische karakter ervan. Dit proces biedt mogelijkheden om het (onverwachte?) vreemde in dat wat als “eigen traditie” vertrouwd is te ontdekken en, daarmee ook, het eigene in de vreemde andere traditie. Ontdekken wat voor uitwisseling van (hymnologische) geschenken er zo plaatsgevonden heeft en plaats vindt, laat zien wat voor bijdrage oecumenische uitwisseling ook geleverd heeft en levert aan een traditie. Op deze manier kan het oecumenische karakter van een liedboek – in dit voorbeeld het nieuwe protestantse liedboek van 2013 – een didactisch en heuristisch middel zijn om oecumene zowel dichtbij te brengen als ook om het oecumenische van de eigen traditie te ontdekken.