Perspectief 2015-27

Perspectief 28 dr. Sorin Selaru handelt over de Kerk in haar meest wezenlijke aspecten, maar in praktisch alle belangrijke concilieteksten zijn er ecclesiologische elementen aanwezig 1 . Het decreet vanuit een orthodox oogpunt Met Vaticanum II treedt de katholieke Kerk officieel het tijdperk van de oecumene binnen. Het belangrijkste fundament hiervoor ligt in het decreet over de oecumene. In deze tekst stellen de Concilievaders zich als voornaamste doel het bevorderen van «het herstel van de eenheid tussen alle christenen» (§1). UR spreekt over de oecumenische beweging als een oproep en een gave van God vanuit «de geest van bekering en verlangen naar eenheid». De tekst vertrekt vanuit de theologische verworvenheden van de oecumenische dialoog zoals deze tot stand kwamen in de voorbije tientallen jaren in de schoot van de Wereldraad van Kerken die eerst een christologische fundering had (Amsterdam 1948) 2 en verder door New Delhi in 1961, werd aangevuld met een andere trinitaire fundering. Zo stelt UR dat «in dit streven naar eenheid dat men de oecumenische beweging noemt, delen zij die de Drie-ene God aanroepen en Jezus belijden als hun Heer en Verlosser» (§1). Al in het voorwoord stellen de concilievaders, doordrongen van «het verlangen naar het herstel van de eenheid van de leerlingen van Christus», dat het decreet niet los kan gezien worden van de dogmatische constitutie over de Kerk – Lumen Gentium , die een doctrineel fundament geeft aan het decreet (§1). 1. Voor een orthodox is het belangrijk vast te stellen dat het deel dat handelt over de katholieke uitgangspunten van de oecumene goed en wel begint met het principe 3 of het 1 Zie P. Tihon, « L’Eglise », in het vol. Les signes du salut , coll. « Histoire des dogmes », tome III, onder leiding van Bernard Sesboüé, Desclée, Paris, 1995, p. 526. 2 In zijn eerste doctrineel fundament van 1948, beschrijft de Wereldraad van Kerken zich als een gemeenschap van Kerken die de Heer Jezus-Christus belijden als God en Redder volgens de Schriften. 3 Ik zeg het principe want voor de orthodoxe theologie is de Drievuldigheid de bron, het model, de kracht en het doel van heel de theologie, de ecclesiologie inbegrepen. Naar de woorden van Yves Congar, « l’orthodoxie relie spontanément à leur centre tous les éléments de la Révélation. Si elle parle de l’eucharistie, elle parle de la Rédemption ; et si elle parle de la Rédemption, elle parle de la Trinité. Tout – y compris les détails les plus concrets de la vie – est toujours ramené à ce centre trinitaire, éclairé par lui » (de orthodoxie verbindt spontaan al de elementen van de Openbaring met hun centrum. Als ze spreekt over de eucharistie dan spreekt ze over de Verlossing ; en als ze spreekt over de Verlossing dan spreekt ze over de Drievuldigheid. Alles, de meest concrete aspecten incluis, brengt ze steeds terug tot het trinitaire