Perspectief 2014-24

2014-24 1 Redactioneel Het Evangelie is een bron van vreugde. Deze eenvoudige, maar vaak in ons eigen te weinig zichtbare kracht van het christelijk geloof is door paus Franciscus in zijn Apostolische Ex- hortatie Evangelii gaudium weer in het volle licht geplaatst. In het openingsartikel van dit nummer van Perspectief probeert Eduardo Echeverria te achterhalen waarom toch paus Franciscus de Vreugde van het Geloof zo benadrukt. Zijn zoektocht voert hem naar inzich- ten van zijn voorgangers en naar de H. Schrift. “De vreugde van de Heer binnengaan” is een geijkte uitdrukking die te maken heeft met de inwoning van de H. Geest in ons leven. De spirituele vreugde is een gave van Gods genade, schrijft Echeverria. De vreugde van het geloof is inherent verbonden met de afwending van zonde en de toewending naar het Kruis van Christus waarin nieuw leven is. Vanuit die vreugde welt de missionaire roeping op om anderen daarvan deelgenoot te maken. Tevens ligt de basis voor het morele leven in Christus waartoe de Kerk oproept. De overige drie bijdragen in dit nummer zijn een spin-off van het symposium over het Concilie van Trente dat de Katholieke Vereniging voor Oecumene in oktober van het vorig jaar heeft georganiseerd. De teksten van dit symposium werden in het vorige nummer van Perspectief gepubliceerd. Peter Ben Smit schetst in zijn bijdrage de complexe receptiegeschiedenis van het Concilie van Trente in de Utrechtse kerkprovincie onmiddellijk na het Concilie (16 e eeuw), in de Roomschkatholijke Kerk van de Oudbisschoppelijke Cleresie na de breuk met Rome in 1723 en in de Oud-katholieke Kerken die na het Eerste Vaticaanse Concilie in 1870 zijn ontstaan. Opmerkelijk is dat voor de Roomschkatholijke Kerk van de Oudbisschoppelijke Cleresie in de 18 e eeuw het Concilie van Trente zowel naar inhoud als naar discipline de norm is, hoewel er wel debat is over de toepasbaarheid van de decreten van Trente in de specifieke context van de Nederlanden. Anders wordt dat in de tweede helft van de 19 e eeuw als de katholieke protestbeweging die uitmondt in de vorming van de Oud-katho- lieke Kerken afstand nemen van het Concilie van Trente. Dit heeft alles te maken met de herziening van het theologisch en ecclesiologisch uitgangspunt dat in de Vroege Kerk ge- vonden wordt. De kritische distantie ten opzichte van Rome opent tevens de deur naar nieuwe relaties met de Anglicaanse gemeenschap en de Orthodoxe Kerken. Toch blijft,