Perspectief 2014-23

Perspectief 74 Het protestantse beeld van Trente Prof. dr. Herman Selderhuis Inleiding Het thema van deze bijdrage is spannend, veel omvattend en am- per onderzocht. Spannend omdat het veronderstelt dat er een protestants beeld van Trente bestaat, veelomvattend omdat het veronderstelt dat er één protestants beeld van Trente bestaat, en amper onderzocht omdat tot nu toe vooral de inhoudelijke pro- testantse discussie over het concilie van Trente onderzocht is, en dan vooral die van Duitse Lutherse theologen. Ik zal ondanks de veelzijdigheid binnen het protestantisme proberen het protes- tantisme als confessionele eenheid te beschouwen en zal mij daarbij hoofdzakelijk op de vroegmoderne tijd richten hoewel ik aan het einde ook iets zeggen zal over de nieuwere ontwikkelin- gen bij het protestantse beeld van Trente. 1 Oproep en begin: Scepsis en afwijzing Het beeld van Trente bij protestanten is in feite eeuwenlang vergaand gestempeld door de afwijzende reacties van leidende reformatoren op het bijeenroepen van het concilie en haar eerste besluiten. 1 Met die reacties stond het negatieve beeld van Trente bij de pro- testanten al vast zelfs voordat het concilie begonnen was. Zowel de tekst van de convocatie als de voor protestanten onvoordelige politieke situatie bepaalden het gevoel dat van dit concilie vrijwel niets goeds te verwachten viel. Dat het bijeenkomen van een 1 Erwin Iserloh, Luther und das Konzil von Trient, in: Ders., Kirche-Ereignis und Institution. Aufsätze und Vorträge, Band II, 2. Aufl. Münster 1985, 181-193; Ernst Koch, Die Deutschen Protestanten und das Konzil von Trient, in: Wolfgang Reinhard/Heinz Schilling, Die katholische Konfessionalisierung (Schriften des Ver- eins für Reformationsgeschichte , Nr. 198), Gütersloh 1995, 88-103; Robert Stupperich, Die Reformatoren und das Tridentinum, in: Archiv für Reformationsgeschichte 47(1956), 20-63.