Perspectief 2014-23

2014-23 De priesteropleiding in de Lage Landen sedert het concilie van Trente 45 Reag eer in de Nederlanden voor de vorming van een waardige en bekwame geestelijkheid zijn de universiteitscolleges. Deze colleges ontwikkelden zich in Leuven vanaf het eind van de 15 e eeuw van voorzieningen in de behoefte aan huisvesting tot vormingsinstellingen. Het Pauscollege, gesticht door Adriaan VI, is er een mooi voorbeeld van. 7 In de Mechelse con- text moet ook het college genoemd worden, dat de in de geest van Geert Grote gevormde Jan Standonck (1453-1504) in 1500 te Leuven oprichtte. 8 Het Concilie van Trente Het hervormingsmotief brengt ons als vanzelf weer terug bij het Concilie van Trente. Deze kerkvergadering is, met serieuze onderbrekingen, gehouden tussen 1545 tot 1563 en heeft de rooms-katholieke positie in de lopende debatten over de ware leer en de hervorming van de kerk geformuleerd. 9 Een van die hervormingen is vastgelegd in de 23 e zitting van het Concilie en kan worden gedateerd op 15 juli 1563. Het verslag van die zitting voert als omvattende titel “de ware en katholieke leer over het sacrament van de ordo ” (opname in de geestelijke stand). Het gaat hier om wat in de rooms-katholieke lijst van de sacramen- ten gewoonlijk altijd aangeduid als het sacrament van het priesterschap. Hoofdstuk 18 van het zittingsverslag betreft het befaamde seminariedecreet. Dat decreet gaat uit van de veronderstelling dat jongvolwassenen geneigd zijn de verlok- kingen van de wereld te volgen, tenzij ze al op jonge leeftijd op het recht pad worden gezet en worden gevormd tot vroomheid en godsdienstigheid. Daarom besluit het Con- cilie dat voortaan aan alle bisschopskerken een college moet worden gehecht om jongeren op te voeden en te onderwijzen in de ecclesiastica disciplina . Beoogd wordt het bieden van een gratis basisopleiding tot pastoraal werk, vooral voor de lagere geestelijk- heid. De instelling is bedoeld voor jongens vanaf 12 jaar wier ouders onbemiddeld zijn, maar al wel kunnen lezen en schrijven. Zonen van rijkere ouders mochten ook worden 7 Roegiers, ‘Revolutie in de seminaries’, p. 112-113. 8 J. Laenen, Geschiedenis van het seminarie van Mechelen (Mechelen, 1930), p. 27-30; 550 jaar universiteit Leuven, 31 januari – 25 april 1976 (Leuven, 1976), nr. 110. 9 R.Po-chia Hsia, The World of Catholic Renewal 1540-1770 (Cambridge, 1998), p. 10-25.