Perspectief 2013-21

Perspectief 38 drs. Marianne Baijens Het rijk van de mammon We leven in een wereld die wordt beheerst door het marktdenken ofwel het rijk van de mammon, aldus de opstellers van het document. Dit marktdenken wordt een mythe ge- noemd, waarin wordt verkondigd dat de markt de wereld kan redden door middel van onbeperkte groei. Men heeft grote kritiek op de vrijemarkteconomie die schadelijk is voor mensen en voor de schepping. Terechte kritiek. Toch slaat men de plank wel eens mis. Zaken als individualisme, secularisering en materialisme worden te stellig en te massaal afgewezen en neergezet als zijnde ideologieën die de waarden van Gods koninkrijk be- strijden. Hier trappen de kerken toch weer in de bekende valkuil om de geseculariseerde wereld als het kwaad neer te zetten. Individualisme heeft ons immers veel goeds gebracht. De mens is onder de bevoogding uit gekomen en heeft zich geëmancipeerd. De scheiding van kerk en staat is een groot goed. Niemand wil terug naar de middeleeuwse samenle- ving. Ook het materialisme, opgevat als aandacht voor het aardse en niet wachten op de beloning in de hemel, heeft welvaart voor grote groepen mensen gebracht. Waar deze ontwikkelingen zijn doorgeschoten en uitwassen tot gevolg hebben gehad, daar kun je kritiek op hebben. Hoewel er ook wel aandacht is voor de eigen fouten, zie ik in het docu- ment met name op dit soort plaatsen te weinig de erkenning van het feit dat ook kerken discrimineren, dat ook kerken zich aan de kant van de machthebbers en de rijken hebben geschaard en nog doen. Uitspraken als “Christenen worden geroepen de zondige natuur van alle vormen van discriminatie te erkennen en onrechtvaardige structuren te verande- ren” 49 moeten ook gelden voor de eigen kerken. Gods missie In het document wordt nog van een andere omkering ( metanoia ) in onze missie gespro- ken. We zien missie als een activiteit van de mens. Maar de omkering die moet plaatsvinden is dat de mens zichzelf gaat zien als deelnemer in Gods missie, samen met de gehele schepping. Ook de schepping is een missionerende kracht. Men wijst bijvoor- beeld op de helende kracht van de natuur voor lichaam en geest van de mens. Het vraagt om bescheidenheid van de mens. De realiteit is echter die van een vervuilde en uitgebuite 49 Together Towards Life: Mission and Evangelism in Changing Landscapes, nrs. 48, 49, 91