Perspectief 2012-15

Perspectief, Digitaal Oecumenisch Theologisch Tijdschrift Katholieke Vereniging voor Oecumene, nr. 15, april 2012 31 Rome en de oecumene Over de kansen voor de oecumene en de obstakels onderweg 44 door Geert van Dartel Over het boek van kardinaal Kasper ‘een rijke oogst’ hebben we al uitvoerig in Perspectief gepubliceerd. In september 2011 werden de bijdragen van het symposium in juni gepubliceerd. In het decembernummer verschenen de inleidingen die op de jaarvergadering van de vereniging werden uitgesproken. Prof. dr. Marius van Leeuwen stelde in zijn bijdrage een aantal kritische vragen bij rooms-katholieke inzet. Zo stelde hjij onder andere de vraag of de Rooms-katholieke Kerk in haar ijver voor het herstel voor de eenheid de lat niet te hoog legt. Op uitnodiging van Van Leeuwen hield Geert van Dartel op 31 januari 2012 een inleiding over de Rooms-katholieke inzet voor de oecumene voor een gehoor van remonstrantse predikanten die wij hierbij publiceren. Mijn inleiding staat aan het einde van een tweedaags programma waarin veel voorbij is gekomen. Met Leo Koffeman hebt u nagedacht over de ontwikkelingen bij Faith and Order en de weg naar de zichtbare eenheid van de Kerk. Met Herman Noordergraaf hebt u gesproken over het werkveld van Life and Work onder het motto ‘de oecumene van de daad’. In het bijzonder hebt u nagedacht over specifieke taken en mogelijkheden van remonstranten in de wereldwijde oecumenische beweging, waarbij werd opgemerkt dat oecumene meer is dan de Wereld(raad) van Kerken. Deze ochtend spreken we met elkaar over de inzet van de Rooms-katholieke Kerk op oecumenisch gebied. Het is bijzonder dat er in het programma speciale aandacht is voor de inzet van de Rooms-katholieke Kerk. Daar zijn goede redenen voor te geven. Ik noem er drie. (1) De Rooms-katholieke Kerk speelt vanaf de tweede helft van de jaren zestig van de vorige eeuw een actieve rol in de oecumenische beweging, maar waakt tegelijkertijd over haar eigen plaats en beleid. In 1965 werd door de Wereldraad en de Rooms-katholieke Kerk een gezamenlijke werkgroep opgericht die de ruggengraat vormt van de samenwerking. Vanaf 1966 werken de Wereldraad en de Rooms-katholieke Kerk nauw samen bij de voorbereiding van de Week van Gebed voor de Eenheid en vanaf 1968 neemt de Rooms-katholieke Kerk met twaalf leden volwaardig deel aan het werk van Faith and Order . Ook op het gebied van maatschappelijke vraagstukken, ontwikkelingsvraagstukken en vredesvraagstukken wordt nauw samengewerkt. Maar toch, de Rooms-katholieke Kerk is nooit lid geworden van de Wereldraad van Kerken. Het lidmaatschap van de Wereldraad werd volgens de Vlaamse jezuïet en kenner van de oecumenische beweging prof. dr. Jos Vercruysse sj. door de Rooms-katholieke Kerk eerder afgehouden om praktische en psychologische redenen dan om principiële, ecclesiologische redenen. In de jaren zestig en zeventig werd druk over een lidmaatschap van de Rooms-katholieke Kerk gespeculeerd. Nu is het geen thema meer. De laatste jaren is de Wereldraad ook door een dal gegaan. (2) Een tweede reden is, dat de Rooms-katholieke Kerk sinds het Tweede Vaticaans Concilie op oecumenisch gebied een geweldige inhaalslag heeft gemaakt. De gereserveerde en zelfs afwijzende houding maakte plaats voor enthousiasme. Van een kritische, gereserveerde toeschouwer ontwikkelde de Rooms-katholieke Kerk zich tot een voortrekker van oecumenische contacten en dialogen. De tijdens het Tweede Vaticaans Concilie ontwikkelde visie op inhoud en methode van oecumene verschafte daarvoor de basis. Daaruit vloeiden de door de Pauselijke Raad voor de Eenheid uitgegeven oecumenische directoria uit 1967- 70 en 1993 voort waarin uitvoerig de beginselen en richtlijnen voor de inzet van de Rooms- katholieke Kerk op oecumenisch gebied worden beschreven. Van grote waarde is de 44 Bijdrage aan het Remonstrants Seminarium over de ontwikkelingen in de oecumene, 31 januari 2012