Perspectief 2010-8

Perspectief, Digitaal Oecumenisch Theologisch Tijdschrift Katholieke Vereniging voor Oecumene, nr. 8, juni 2010 37 spiritualiteit vals, want het is de concrete vriendschap waarin mensen zichzelf meedelen, die vindplaats is van spiritualiteit. 32 (5) Kerken zijn er om samen te werken met andere religies die ook opkomen voor de menswaardigheid van leven en samenleven. Te vaak zijn religies elkaar met geweld te lijf gegaan, omdat ze elkaar als een bedreiging hebben ervaren. Dat komt omdat men zich van de eigen zekerheden beroofd wist, maar ook omdat religie vaak gekaapt is geweest voor de ambities van machtige mensen. Ook religie moet zich ontworstelen aan de dynamiek van concurrentie en agressie, en dat kan alleen maar als religies en religieuze mensen elkaar leren kennen en elkaars zoeken naar waarheid leren waarderen. (6) Kerken zijn er om het evangelie te verkondigen, zoals Paulus op de Aeropaag zich beweegt in een door en door religieus landschap, dat een breed aanbod aan richtingen en stromingen kent. De meest bewuste mensen in de samenleving hielden er zich mee bezig. 33 Vandaar dat de kerk een herberg moet zijn waar mensen welkom zijn en van het ‘Jezusgebeuren’ horen vertellen, maar vooral dat ook kunnen ervaren. Verkondiging is het verbinden van ervaringen met de traditie, opdat in het licht daarvan de ware zin van gebeurtenissen komt bovendrijven. 34 7. Tot slot Kan de kerk de vrede in religie en wereld bevorderen? In dit verband is het van belang de fundamentele solidariteit van de kerk met mens en samenleving te beklemtonen. De kerk is een teken van Gods eigen solidariteit die we in de Schrift beschreven vinden en die ons in het ‘Jezusgebeuren’ ten overvloede wordt getoond. Die solidariteit maakt van de kerk veel meer dan een ‘leverancier in spirituele en morele goederen’ (waarden en normen), die al dan niet op aanvraag aanlevert wat er op dat vlak in de samenleving nodig zou zijn. De kerk is een van de wakers – ik hoop inderdaad dat er nog meerdere zijn – over de menswaardigheid van de samenleving. De kerk is een beweging, een gemeenschap van mensen die worden geraakt door ‘Gods kwetsbaarheid’ en van daaruit hun leven in solidariteit en vriendschap willen uitbouwen. De kerk heeft geen enkele andere bestaansreden dan deze en als ze het verschil kan maken in een samenleving, dan zal dat daarmee te maken hebben en met niets anders. Als de kerk een bijdrage wil leveren om de spiraal van geweld, die mensen gevangen houdt, te doorbreken dan zal ze dat slechts kunnen omdat ze ‘gelooft’ in de mogelijkheden van de kwetsbaarheid van mensen. Slechts op die wijze kan de kerk aan verzoening bouwen en ‘sacrament van vrede’ worden. 35 32 Zie bijvoorbeeld de brief van Jakobus 33 Handelingen 17, 22 e.v. 34 Vergelijk Handelingen 8, 26 e.v., het verhaal over Filippus en de Ethiopiër 35 Vergelijk Initial Statement towards an Ecumenical Declaration on Just Peace , nummers. 52-55